4. Voor dit hoofdstuk is geput uit groepsgesprekken met praktiserende en rustende boeren. Ook is gebruik
gemaakt van Boot (1987). Voor de groepsgesprekken is het eiland verdeeld in vier deelgebieden:
Schouwen boven de delingsdijk; Schouwen beneden de Delingsdijk; een tussengebied bestaande uit de
polders Noordgouwe, Zonnemaire, Dreischor, Dijkwater/Gouwe; en Duiveland, bestaande uit de polders
Bruinisse, Oosterland, Sirjansland, Vierbannen. Per deelgebied zijn agrariërs uitgenodigd die met elkaar de
afgelopen periode van 50 jaar konden overzien, een beeld hadden van de verscheidenheid van de
landbouw in het deelgebied en veelal maatschappelijk actief waren. Steeds maakte ook een boerin deel uit
van de gespreksgroep. Er zijn drie perioden onderscheiden: de periode vóór de ramp, de periode tot
ongeveer 1980 en de jaren tachtig. De gesprekken werden op de band opgenomen en mogen niet
representatief worden genoemd. Op deze plaats willen wij de deelnemers aan de gesprekken hartelijk
dank zeggen voor hun spontane medewerking. Hun dikwijls zeer geanimeerde bijdragen waren onmisbaar
voor dit artikel.
5. In een publicatie van Post et al. (1987) zijn op het niveau van gemeenten veel statistische kengetallen over
de agrarische produktie bij elkaar gebracht en kartografisch weergegeven. Daarin komt Schouwen
Duiveland duidelijk als een doorsneegebied naar voren.
6. Volker et al. (1979).
7. Somers (1988).
Literatuur
J. Bieleman, Boeren op het Drentse zand 1600-1910. Een nieuwe visie op de oudelandbouw.
Wageningen,1987.
J. Bieleman, Boeren en rekenmeesters - een repliek. Tijdschrift voor geschiedenis 101(1988) 206-221.
P.J. Boot, Het plattelandsleven van Schouwen-Duiveland in vroeger tijd. Zierikzee, 1987.
J. H. Post ,J. Breedveld, B. van der Ploeg, D. Strijker enj. J. de Vlieger, Agribusinesscomplexen in Nederland. Den
Haag, 1987.
B. M. Somers, Kleine bedrijven als doelgroep voor de landbouwvoorlichting. Resultaten van een kwalitatief
survey-onderzoek (concept). Wageningen, 1988.
H. J. van Staveren, Veranderingen in de agrarische structuur van Schouwen-Duiveland (1953-1977).
Wageningen, 1979.
C. M. Volker, H. Dijkstra, M.A. van der Haar en M. Vrijlandt, Schouwen-Duiveland. Verkenning van
maatschappelijke achtergronden van landschapsveranderingen. Wageningen, 1979-
J. L. van Zanden, De landbouw op de zandgronden van Oost-Nederland. Tijdschrift voor geschiedenis 101
(1988) 190-205.
J. L. van Zanden, Dupliek. Tijdschrift voor geschiedenis 101 (1988) 222-224.
92
