De belangstelling voor poolgebieden en voor de mensen en dieren die er leven is
in Nederland altijd groot geweest. In de vorige eeuw uitte zich dat in wetenschap
pelijke expedities naar het noorden gesteund door het Koninklijk Nederlands
Aardrijkskundig Genootschap, in onze tijd door de grote weerklank die de acties
van Greenpeace in Nederland hebben. Wel is die belangstelling nogal romantisch
en wordt verondersteld dat de mens daar nog in volmaakt evenwicht met de
natuur leeft.
De Eskimo's van Groenland waren jagers op zeehonden en walvissen en verza
melaars van eieren en bessen, die 's winters in sneeuwhuizen (iglo's) woonden
en 's zomers in huidententen aan de fjordenkust van een koude zee. (In dit artikel
wordt cle naam Eskimo nog gebruikt, een betere aanduiding is Inuuk, meervoud
Inuit. Eskimo was een scheldwoord van de Indianen en betekende „rauw vlees
eter"). Vooral na 1950 verwesterde hun samenleving sterk en de traditionele
bestaanswijze bestaat er bijna niet meer.2)
De kajak mei Eskimo-pop op zolder van bet Stadhuismuseum. Foto: G. Nooter, 1964.
De kajak met toebehoren
Elet meest in het oog springend is de lange smalle kajak. Kajak is een Eskimo
woord en betekent mansboot; het staat tegenover umiak dat vrouwenboot aan
duidt. In de Zierikzeese kajak zit een pop met Eskimo-kleding (anorak). Erbij
horen nog peddels, een harpoen en werphouten. We beschrijven eerst de kajak,
het op Groenland belangrijkste jachtwerktuig.
De kajak is 6,35 m. lang, de grootste breedte is 43 cm en hij is 19 cm diep. Het is
een zeer rank vaartuigje. De kajak is gemaakt van een houten geraamte bespan
nen met zeehondenhuid. De verbindingen in het houtskelet zijn van walvisbalein
en repen robbevel. De kajak kan met cle onderarm in de kuip gemakkelijk gedra
gen worden!
104
