zijkant en voorkant, vastgemaakt met benen pennen. Voor de jacht zijn tenslotte
harpoen en werphout nodig. Bij het onderzoek van Nooter in 1964 was de har
poen niet te vinden, inmiddels is die gelukkig weer aanwezig.
De harpoen is van zwart gemaakt larixhout vervaardigd en 154 cm lang. De
doorsnede is ongeveer 2 cm. Op de plaats waar hij wordt vastgehouden en waar
een ivoren afzetpunt van 2 cm uitsteekt, is de harpoen 3 cm in doorsnee. Op
deze harpoenschacht zit met leren riempjes een ivoren puntig toelopend voor
werpje van 12,5 cm dat niet de harpoenpunt is. De harpoenpunt waar de har-
poenlijn aan hoort te zitten, ontbreekt. Bedoeld los bevestigde voorwerpje is het
kantelstuk of imak. De bedoeling van deze constructie is dat als de harpoenpunt
de prooi is binnengedrongen, deze punt dwars voor de wond komt te zitten.
Tussen prooi en jager is dan een lijn waardoor de prooi niet kan ontkomen. De
harpoen blijft drijven en wordt apart opgepakt uit het water. Aan de lijn zit ook
nog een vangblaas die het diep wegduiken belet. Deze vangblaas die achterop de
kajak vervoerd wordt, is niet aanwezig. Ook de zgn. kajaktafel waar de harpoen-
lijn opgerold ligt en die vóór het mangat hoort te staan, is niet aanwezig.
Een haipoen wordt met behulp van een hatpoemuetper of werphout gegooid. Het
gooien met werphout gaf de harpoen een grotere snelheid. Bovendien was het
werphout noodzakelijk vanuit de lage positie van de jager in de kajak. De har
poen kon zo wel acht meter ver gegooid worden.
De twee werphouten van larixhout zijn duidelijk lang gebruikt en niet meer
geheel gaaf. Ze zijn door Nooter ontdekt toen hij voor nader onderzoek in 1964
de pop uit de kajak lichtte. Ze zaten binnen in de kajak in de buurt van het man
gat verstopt en konden niet zomaar gepakt worden. De oude werphouten dien
den waarschijnlijk als amulet en moesten geluk brengen bij de jacht. De
Zierikzeese werphouten zijn uniek in Nederland.
Eén van de werphouten. Foto: G. Nooter1964.
107
