De betekenis van geslachtswapens van
VROEDSCHAPSLEDEN VAN ZiERIKZEE
door drs. J. L. Braber
Inleiding
Op het terrein van de familiewapens heerst vaak een groot misverstand. Zegt men
tegen iemand dat er een wapen van zijn familie bekend is, dan is veelal de reac
tie:,^, dan ben ik dus nog van adel!". Dat is natuurlijk wel mogelijk, ook van
regentenadel, maar het behoeft helemaal niet het geval te zijn. In Nederland zijn
er slechts ongeveer zeshonderd adellijke geslachten, terwijl er in totaal meer dan
100.000 wapens bekend zijn. Het kan een aanduiding zijn dat naamgenoten van
de persoon van wie een familiewapen bekend is, een bestuursfunctie hebben ver
vuld.
Wat is eigenlijk een geslachtswapen, wat is de oorsprong en wat is het gebruik er
van? Geslachtswapens zijn kleurrijke, duidelijk herkenbare, erfelijke en blijvende
tekens op een wapenschild. Typische kenmerken van de heraldiek, de wapen
kunde, zijn de verscheidenheid van voorstellingen en de fraaie kleuren van het
schild: rood (keel), blauw7 (azuur), zwart (sabel) en groen (sinopel) en de metalen
goud (geel) en zilver (wit). Bij voorkeur wisselt men een metaal af met een kleur,
waardoor een groot contrast en een duidelijke herkenbaarheid worden bereikt.
Als men het Zierikzeese stadswapen ziet: een zwarte leeuwr op een rood veld is
dat dus feitelijk onjuist.
Een compleet geslachtswapen bestaat uit een schild, overdekt door een van een
wrong*) voorziene helm, met helmteken en dekkleden. De dekkleden in de kleu
ren van het schild, de metaalkleuren aan de binnenzijde. Plet helmteken vormt
een extra opvallend herkenningsteken en bestaat in veel gevallen uit een schildfi-
guur, soms tussen een vlucht, dat zijn twee vleugels, meestal in de kleuren van
het schild.
Twee in elkaar gedraaide repen of rollen van linnen of zijde, beide steeds van afwisselende kleur.
Adriaan Hoffer, 1614.
51
