- Drs. J.L. Braber werd opgevolgd door Mr. Drs. W.P. Martens als interimvoorzitter.
Hij was voorzitter van april 1984 tot 1 januari 1985, omdat de opvolger van Braber
het nog te druk had als voorzitter van het Zeeuwse Kruis tot die tijd. Martens was
oud-docent geschiedenis van het Professor Zeemanlyceum en 19 jaar bestuurslid.
Hij verzorgde in de jaren '70 de lessen kunstgeschiedenis van de cursus "Streek
geschiedenis" die jaarlijks gegeven werd door Stad en Lande (4 avonden in ieder
winterseizoen).
- Op 1 januari 1985 werd J.D. de Kam voorzitter. Hij werd geboren op 22 juli 1914
in Wissenkerke op Noord-Beveland. Na de Christelijke M.U.L.O. in Goes ging hij
werken op de gemeentesecretarieën van achtereenvolgens Hoedekenskerke, Elle-
woutsdijk en Krabbendijke; via cursussen en zelfstudie werd hij gemeentesecreta
ris in Maasdam/Strijen en in 1963 bracht hij het tot burgemeester van Waarde op
Zuid-Beveland. Van 1969 tot 1979 was hij burgemeester van Duiveland. In zijn
ambtsperiode werd in 1975 de opgeblazen zeskantige toren van Nieuwerkerk
weer opgebouwd. Onder zijn leiding kwam een bestuurlijke reorganisatie van
Stad en Lande tot stand, met meer en vastomlijnde commissies, die zich met spe
cifieke deeltaken gingen bezighouden. Het dagelijks bestuur vergaderde iedere 4
a 6 weken over kleine, lopende dingen en bereidde de grotere zaken voor het
algemeen bestuur voor. De Kam was voorzitter tot april 19.91.
De activiteiten van Stad en Lande
Na de Tweede Wereldoorlog wilde men zo snel mogelijk de onaangename erva
ringen uit de bezettingstijd vergeten en het land weer opbouwen. Deze houding
gold voor Nederland, maar ook op Schouwen-Duiveland en in Stad en Lande. Het
waren jaren, dat men sober leefde, weinig eisen stelde en gezamenlijk hard werk
te aan de wederopbouw van het leeggeroofde en verwoeste land.
De materiële problemen waren groot, maar werden jaarlijks minder. De regering
had opgeroepen om in harmonie en door samenwerking van alle groeperingen in
de samenleving de wederopbouw te realiseren. De "scheiding" tussen de verschil
lende zuilen was kleiner dan voor de oorlog, men zag het belang van samenwer
king in.
De periode van herstel en wederopbouw duurde in Zuid-West-Nederland langer
dan in de rest van het land, doordat deze regio kort na de oorlog getroffen werd
door de Ramp van 1 februari 1953. Het harmonie-model hield hier ook langer
stand, door isolement en sociale controle binnen de kleine, overzichtelijke ge
meenschappen (tot ver in de jaren '60).
Hierna worden de activiteiten van de Vereniging behandeld. Het verschil in beleid
en activiteiten valt grotendeels samen met de verschillende voorzitters. Alleen de
periode van het voorzitterschap van Westendorp Boerma na de oorlog valt in
twee delen uiteen: in de jaren '50 vooral kleine restauraties, waarbij men zich
gelaten neerlegde bij de grote (landschappelijke) veranderingen.
Dan de jaren '60 waarin grotere restauraties werden verricht en onroerend goed
werd aangeschaft om te restaureren. De volgende periode brak aan in 1970, met
voorzitter Braber; het waren actieve jaren met veel veranderingen, met acties
tegen streekplan en bestemmingsplannen, bezwaarschriften, een ledenenquête,
jaarboeken en enkele commissies.
In de jaren '80 kwamen er nog meer commissies, de Vereniging laat merkstenen
maken en in 1989 werd grootscheeps het vijftig jarig jubileum gevierd.
108
