29. "944 Jaar van de zondvloed tot Abraham".
30. "3015 Jaar van Abraham tot de komst van Christus".
31. "Was de eerste bisschop van Utrecht". Bedoeld wordt Willebrord, die volgens Beke in 693 door
koning Pepijn naar "Friesland" werd gezonden om de ongelovigen te bekeren en in 695 lot bis
schop werd gewijd.
32. Oude kronieken vermelden een apocriefe Liderik (overl. 836), grootvader van de met zekerheid
bekende eerste Vlaamse graaf Boudevvijn I.
33. De eerste graaf "in Friesland" die Dirk genoemd wordt, wordt vermeld van 916 tot ten minste het
jaar 92S.
34. Hugo Capet was hertog van Francië van 98"? tot 996. Met zijn regering wordt geacht de macht van
het geslacht der Karolingers beëindigd te zijn en het latere Frankrijk een aanvang te hebben geno
men.
35. Willem de Veroveraar, bastaardzoon van hertog Robert van Normandië, veroverde Engeland op 14
okt. 1066 in de slag bij Hastings.
36. De orde der Kartuizers werd in 1084 door Bruno van Keulen gesticht.
37. Bedoeld wordt dat Godfried van Bouillon Jeruzalem veroverde.
38. Het initiatief lot oprichting van de orde der Tempeliers werd in 1119 genomen.
39- Graaf Willem II van Holland werd op 1 nov. 1248 tot koning van het Heilige Roomse Rijk gekozen.
40. Zie voor deze gebeurtenis en de meest recente literatuur hierover: Kroniek van bel land van de zee
meermin (Schouwen-Düiveland) XV (1990) p. 17-36.
41. In 1307 verklaarde de Franse koning Filips IV de goederen van de Tempeliers verbeurd; hel jaar
daarop kwam er een pauselijk bevel om hen in staat van beschuldiging te stellen. De Bredase kro
niek vermeldt hun gevangenname abusievelijk op 1408.
42. Hiermee wordt bedoeld dat; sinds 1311 op de avond vóór Kerstmis het wereldlijk bestuur der stad
werd vernieuwd. Deze optekening maakt geen deel uit van de kroniek. In handschrift A is zij afzon
derlijk geplaatst, op f. 56; in handschrift B sluit zij de kroniek af, dus volgt op het jaar 1473-
43. Door de Bredase kroniek op 1320 geplaatst. Het Concilie van Vienne bevestigde in 1311 een eerder
pauselijk besluit tol de instelling van de viering van Sacramentsdag (tweede donderdag na
Pinksteren).
44. Het beroemde beleg van Calais door de Engelse koning Edward III duurde van september 1346 tot
de overgave op 4 aug. 1347.
45. Bedoeld worden de geselaars of flagellanten, die door hun openbare zelfkastijdingen volgens de
kronieken in dit jaar veel onrust brachten.
46. Bedoeld wordt de zeeslag bij Zwartewaal op 5 juli 1351 tussen de aanhangers van Margaretha van
Henegouwen, gravin van Holland en Zeeland, weduwe van keizer bodewijk IV de Beier, en haar
zoon Willem V, waardoor laatstgenoemde de suprematie in de graafschappen kreeg.
47. Over de eerste twisten tussen deze groeperingen: H.M. Brokken, Het ontstaan van de Hoekse en
Kabeljauwse twisten (Zutphen, 1982).
48. Voerde hem.
49. In de slag bij Mauperluis (ten zuiden van Poitiers) op 19 sept. 1356 werd de Franse koning Jan II
gevangen genomen cloor Edward prins van Wales (de "Black Prince").
50. Bedoeld wordt de eerste veldtocht tegen de Friezen van Albrechl van Beieren, graaf van Holland en
Zeeland.
51. Hertog Albrecht van Beieren, graaf van Holland en Zeeland, overleed op 16 december.
52. In de slag van Othée werden de opstandige Luikenaars verslagen door hertog Jan van Bourgondië
en graaf Willem VI van Holland, die hun zwager en broer Jan van Beieren, elect (gekozen bisschop)
van Luik, tegen zijn onderdanen te hulp waren gekomen.
53- Op 23 nov. 1407 werd Lodewijk van Orleans vermoord. In het jaartal zal XII een transcriptiefoul zijn
voor VII.
54. Blangy-sur-Ternoise ligt in Noord-Frankrijk, dep. Pas-de-Calais. In de tekst wordt gedoeld op de slag
bij Azincotirt op 25 okt. 1415, waar de Engelse boogschutters een ware slachting aanrichtten onder
de Franse ruiterij.
55. Willem VI, graaf van Henegouwen, Holland en Zeeland, overleed op 31 mei 1417 in hel
I lenegou wse Bouchai n
56. Nadat hij in 1417 het beleg van Parijs begonnen was, kreeg Jan zonder Vrees op 29 mei 1418 door
list de stad in.
57. Dordrecht en Zierikzee lagen vaak overhoop wegens het door Dordrecht afgedwongen stapelrecht.
In 1418 maakte deze stad gebruik van dc binnenlandse troebelen rond de opvolging van Willem VI
(diens dochter Jacoba van Beieren contra haar oom. Jan van Beieren) om het stapelrecht aan de
andere steden weer op te leggen.
58. Jan zonder Vrees werd door zijn tegenstanders op de brug van Montereau gedood.
59. Reinoud IV, hertog van Gelre, overleed op 25 juni, waarna hel hertogdom aan het geslacht Van
Egmond kwam.
60. Hier wordt bedoeld de Si. Elisabeths vloed van 18 nov. 1424, waardoor opnieuw, na cle St.
Eiisabethsvloed van 1421, de Grote of Zuidhollandse Waard overstroomde. De Biesbosch heeft hier
aan zijn ontstaan te danken (Goitschalk, Stormvloeden TI p. 107 e.v.).
61. Hertog Jan van Beieren, die als "zoon" en pandnemer over Holland en Zeeland regeerde sinds
36
