Links de Heilige Livinus of Sint-Lieven; rechts de Heilige Martinus of Sint-Maarten (in grisaille).
(Collectie Slreekarchivariaal Schouwen-Duiveland en Sint Philipsland. Zierikzee.)
staat, draagt een nog niet ingevuld wapen, een zgn. arma candidata.
Ook bij de uitbeelding van Sint-Maarten wordt de toeschouwer herinnerd aan het
levensverhaal van de heilige. Omstreeks 31.6 werd Martinus als zoon van een hei
dense magistraat geboren. Tijdens zijn verblijf als soldaat in Gallië kwam hij in
aanraking met het christendom. Toen hij op een koude winterdag voor de stads
poort van Amiens kwam, zag hij een halfnaakte bedelaar die hem om een aal
moes vroeg. Omdat Martinus geen geld had, sneed hij met zijn zwaard een stuk
van zijn rode soldatenmantel en gaf dat aan de arme. In een visioen zag hij later
Christus voor zich staan, die zei: Martinus heeft mij met deze mantel
bekleed". Na zijn bekering verliet Maitinus het leger. Hij leidde aanvankelijk een
leven als kluizenaar en werd tenslotte tot bisschop van Tours gekozen. De Heilige
Maarten wordt hier voorgesteld als krijgsman op een paard gezeten, terwijl hij een
stuk van zijn mantel aan de bedelaar geeft. Zijn feestdag is op 11 november, dus
een dag voor het feest van Sint-Lieven.
c. middenpaneel met 'Het laatste oordeel' (eiken 126x105).
In de late middeleeuwen was de uitbeelding van 'Het laatste oordeel' een popu
lair thema10. Beroemde vijftiende eeuwse voorbeelden treffen we aan bij schilders
als Jan van Eyck (1420/25), Rogier van der Weyden (1445/50), Hans Memlinc
(1467/73) en Jeroen Bosch (1500). Het Zierikzeese schilderij past qua vorm en
inhoud in deze traditie. Het middenpaneel is te verdelen in twee duidelijk onder
scheiden zones. In de opengewerkte, met goudbrokaat versierde hemel, zien we
Christus als heerser en rechter afgebeeld, gezeten op de regenboog met achter
44
