dwong Mondragon tot een langdurige blokkade. "Een krijgsman wint genoeg al
wint hij niet dan tijd". En de tijd werkte vóór de opstandelingen - ondanks een
uiteindelijke verovering van Zierikzee - en tegen Mondragon, die geen soldij meer
kon betalen aan zijn soldaten. Zij sloegen aan het muiten en dropen af in een
"Spaanse furie".
Noten
1. F. Muller. Ilogenberg's historieprenten, in: De Navorscber, I860, p. 21 en F. Muller, Beredeneerde
Beschrijving van Ned. historieplaten, zinneprenten en historische kaarten, Amsterdam, 1860-1882,
I. 39-60; IV. 35-38.
2. J. Brouwer, Kronieken van Spaansche soldalen nil hel begin van de Tachtigjarige oorlog, Zulphen,
1933, p. 247.
3- J. Pot, I-Iel beleg van ZierikzeeLeiden, 1925 (dissertatie), p. 23-
4. J. Brouwer, a.w., p. 246,247.
5. J. Pot, a.w., p. 7.
6. Vergelijk C. van der Graaf, Een verdronken vesting, in: Jaarboek Stichting Menno van Coeboorn,
1985/1986. p. 47.
7. F. Muller, Beredeneerde Beschrijving, a.w., IV, p. 288 en Fr. Hellwig (hrsg.). Franz Hogenberg -
Abraham l-Iogenberg, Geschichtsblaller, 1987, Nordlingen, p.19-
8. S. Groenveld, Engels kroniekje van Walter Morgan en een onbekende reeks historieprenten 1572-
1574, in: Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden, 98 (1983), p.
19-74.
Zie voor Morgan's kroniekje: Duncan Caldecott-Baird, Huurling in de lage landen. Ken episode uit
de Tachtigjarige oorlogHaarlem, 1977.
9- F. Hellwig. a.w., p.7.
10. De naam J. Pourtant komt ook voor onder een gekleurde manuscriptkaart van "Vlissinghen" van
vóór de opstand van 1572. De door Alva gebouwde citadel is als Cleyburcbt weergegeven;
Spaanse vlaggen waaien van muren en schepen; het stadswapen een Jacoba kan netje in blauw op
een geel wapenschild is boven getekend, zoals bij Zierikzee; Nederlandse tekst links en Franse
tekst rechts en daaronder de naam. Een aantekening van Bodel Nijenhuis luidt "De Gentenaar
J. Pourtant te Antwerpen om het gelove gedood". Men zie ook voor deze kaart H.P. Deys, Oude
vesiingplaltegronden in Spaans bezit, in: Jaarboek Stichting Menno van Coeboorn 19S8/S9, p.22
en 23. Collectie Bodel Nijenhuis, Univ. Bibl. Leiden, P 35 N 21.
11. Streekarchivaris I-I. Uil was zo vriendelijk bij de plattegrond enige opmerkingen te maken.
12. J. Pot, a.w.. p. 36 (Corresp. de Philippe 11, I. IV, p. 552). Mondragon richtte zich tol de Raad van
State in Brussel omdat de landvoogd Louis de Requesens op 5 maart 1576 overleden was.
13. Emanuel van Meteren, Historia und Abconlrafeylungh, 1593, V, folio 102.
Dal er werkelijk niemand meer de haven van Zierikzee kon bereiken komt naar voren in C. van
der Graaf. De strijd te water op Schouwen-Duiveland in 1575 en 1576. in: Kroniek van hel land
van de zeemeermin (Scbouwen-Duiveland), 15 (1990), p. 69.
14. Het verhaal, toegeschreven aan burgemeester Corn. Claes, is onder meer aan-wezig in hel
Streekarchivariaat Schou wen-Du iveland en Sint Philipsland te Zierikzee. Vergelijk J. Pot, a.w.,
p. 16.
75
