Streektaalschrijvers aan het einde van de
negentiende eeuw
door Joop van Loo
Tot nu toe is er nog maar weinig aandacht besteed aan de bijdragen in de streek
taal in de Zierikzeesche Nieuwsbode uit de jaren negentig van de 19e eeuw.
Wanneer men de betreffende jaargangen doorleest, ontdekt men een groot aantal
verhalen van verschillende auteurs, geschreven in de streektaal van Schouwen-
Duiveland. Sommige van hen leverden slechts een eenmalige bijdrage. Anderen
daarentegen zonden regelmatig artikelen in die geplaatst werden in de rubriek
"Ingezonden stukken". Deze verhalen in de streektaal zijn, gezien in het licht van
de veranderingen waaraan onze taal en ook onze streektaal onderhevig is van bij
zonder grote waarde. Door de verscheidenheid van deze bijdragen is het mogelijk
een goed beeld te vormen van de streektaal van Schouwen-Duiveland uit het eind
van de vorige eeuw.
Dit artikel wil een kennismaking bieden met deze gevarieerde streektaalschat
door een aantal van deze streektaalschrijvers aan het woord te laten. De personen
en omstandigheden waarover zij schreven zijn in de vorm van noten nader toege
licht.
Piet van Sterjalland
Op zondag 12 mei 1889 werd het veertigjarig regeringsjubileum van koning
Willem III herdacht. Op de l ie, 12e en 13e mei. werd van wege dit heuglijke feit in
het hele land uitbundig feestgevierd, zo ook op Sirjansland en Oosterland.
In de Nieuwsbode van 18 mei 1889 lezen we het volgende verslag van de viering te
Sirjansland. en Oosterland.
Sterjalland, 15 mei 1889
Meneer!
Kiek 'k bin we' geen kranteschriever, mer noe kan 'k toch nie laete, om je wat
van 't feest te schrieve. 'k Ao wê al h'oord, dat cle meester 'n paer keer nae cle
burgemeester' ewist was, zooda de jonges- zeie: da za zeker wat worre, en 'n
Zaeturclag aevund waere der sommigste bie mekaore gekomme om over 'n optogt
te spreke, zooda'k wel wist dat er wat zou gebeure, mer da 't zoo aorig3 zou
weze, nee, mer kiek, dat ao 'k nie durve clienke. Den baes wou da' m'n gienge
zitte, mer da wouwe m'n toch nie an, wan dae was al 'n poorte op T clurp en de
schooljufvrouw ao de schole 'egroend", en de schooljongers mosten om 10 ure op
schole weze en om 2 ure goeiig" den optogt, dan zou je toch ook nie veel zinne
in 't werk
De kinders krege op schole sukeloademelk, krentekoekjes, 'n appelsiene en een
mooi pertret van de Konink. De meester6 most van ielk kind ééne cent ao, en
daevoo wier ii telefoon7 an de Konink gestierd om Um te filsisteeren; die telefoon
ao de meester op de schole 'ehange, dan kon ieder 't leze. - Jans, m'n wuuf, zei:
dienk-je da de Konink da ziet? Kunje begriepe! mer wa-blie, dae komt werachtig
117