naar de grote stad en niet meer in de gelegenheid is lid van de muziekvereniging
te blijven. En juist die oudere jeugd begon het net een beetje te leren. Toch... in
het sociale gebeuren kan een eenvoudig korps soms meer betekenen dan een
toporkest. En daarom leid ik u met genoegen rond in het wereldje van de hafabra
op ons mooie schiereiland.
Een stukje geschiedenis
Ergens in de prehistorie heeft de mens ontdekt, dat je een aardig geluid kon pro
duceren door op een holle boomstam te slaan of op een holle runderhoorn te
blazen. Daarmee hadden we natuurlijk nog geen muziekinstrumenten. Men
gebruikte ze meer om te communiceren en dan werd aan die instrumenten
"geschaafd" om ze te verbeteren.
Er is al een lange weg afgelegd als we in Numeri 10 lezen: "De Here sprak tot
Mozes: Maak u twee zilveren trompetten; van gedreven werk zult gij deze
maken..."
Op die lange weg is een belangrijke mijlpaal aan te wijzen, namelijk het moment
dat de mens metalen buizen leerde vervaardigen. Hoe beter dat lukte, hoe mooier
het geluid, dat men kon voortbrengen en daar hebben we dan onze eerste "kope
ren blaasinstrumenten", die voor onze blaasorkesten zo belangrijk zijn. Op zo'n
metalen buis kan men meerdere tonen produceren, door de lippenspanning te
veranderen. Het zijn de natuurtonen en iedereen die in militaire dienst is geweest,
zal die meerdere malen gehoord hebben.
"Als je niet o-o-pstaat blijf je maar li-i-ggen, moet je maar we-e-ten wat er van
komt".
Men had al gauw gemerkt, dat het geluid lager wordt naarmate de buis langer
wordt gemaakt. Maar ja, onbeperkt kan dat verlengen niet. De midwinterhoorn in
Twente en de didjeridoo in Australië draag je niet gemakkelijk mee.
Een hele vooruitgang was het dan ook, toen men op het idee kwam de buizen
om te buigen. De trompet, die uit de bazuin is
voortgekomen, heeft een heel handzame leng
te van zo'n 40 cm, maar vergis u niet: de wer
kelijke lengte van die buis is zo'n 170 cm. Dat
mag u nog wel eens bedenken, wanneer u in
een muziekkorps de bassist voorbij ziet
komen. De goede man loopt met zo'n 7 meter
koperbuis te sjouwen.
De trompettist was een belangrijk man. In de
Middeleeuwen had iedere zichzelf respecteren
de stad een stadstrompetter. Iedereen kende
de betekenis van zijn signalen. De boeren, die
buiten de stadsmuren werkten, werden
gewaarschuwd dat de stadspoorten gesloten
zouden worden. Bij het tweede signaal gingen
de poorten definitief voor de nacht dicht. In
het leger was de plaats van de trompetter naast
de bevelhebber. Hij was er als het ware een
verlengstuk van en vertaalde zijn bevelen voor
de soldaten in schetterende signalen, die ver
weg gehoord werden. Bassist Ben Nelisse zonder pet (zomer 1985).
115
