voor de haute volée en werd het gemene volk naar het terrein buiten de hekken
verwezen.
In Zierikzee moest de muziektent na de zomer worden afgebroken. Er werd dan
het nodige aan gerepareerd, met een verfje werd de tent weer opgefrist en het
volgende voorjaar werd het bouwsel weer opgetrokken. In de boeken van de
harmonie zijn dan ook regelmatig posten van onderhoud te vinden wegens
"herstelling, vergrooting der muzijktent en eenig decoratief benevens afrastering
in de Stadswandeling".
De harmonie was, zoals gezegd, elitair. Maar dat zou veranderen. In die tijd en
trouwens ook nog tot ver in onze eeuw, kregen de kinderen van de beter gesitu
eerden bij voorkeur piano- of vioolles. De werkman had niet van die soepele
gevoelige vingers die bij een viool vereist zijn, maar de mond verschilde niet van
de elite, dus voor blaasinstrumenten was er geen handicap. De muziek, die de
militaire orkesten speelden, sprak hem ook aan. Wat vooral belangrijk was: je
hoefde het instrument niet te kopen, meestal kreeg je het in bruikleen.
In soorten en maten
Al verschillende malen is het woord harmonie gevallen. Met het Franse woord
l'harmonie duidde men in een symfonie-orkest de blazers aan. Later gaf men dan
ook aan een blaasorkest de naam harmonie-orkest of kortweg harmonie. In een
harmonie treffen we zowel koperen als houten blaasinstrumenten aan en slag
instrumenten. Het belangrijkste melodie-instrument is de klarinet, zoals in het
symfonie-orkest de viool. Van klarinetten moet een harmonie er dus naar ver
houding veel bezitten, anders gaat de goede harmonieklank verloren. De grote
orkesten bezitten ook hobo's, fagotten, dwarsfluiten en soms een basklarinet.
Bij de amateurorkesten is de zuiverheid een onderdeel, waar de dirigent hard aan
moet werken, want wat is er valser dan een fluit? Antwoord: twee fluiten. En
valser dan twee? Precies! Er zijn op Schouwen-Duiveland twee harmonie-orkesten,
namelijk Kunst en Eer (Zierikzee) en in Zonnemaire Nut en Uitspanning, dat op
16 juni 1873 werd opgericht.
De muziekkorpsen, die rond de eeuwwisseling op Schouwen-Duiveland werden
opgericht zijn nu fanfare-orkesten, kortweg fanfares. Een fanfare bestaat uit kope
ren blaasinstrumenten, saxofoons en slaginstrumenten. Het belangrijkste melodie
instrument is hier de bugel, de hoogste saxhoorn. De saxofoons kunnen een heel
belangrijke rol spelen, wanneer de bugelsectie te licht bezet is. In de kleinere fan
fares is de verhouding tussen het zachte koper (de saxhoorns) en het scherpe
koper (cornetten, trompetten, trombones) wel eens verstoord, waardoor een voor
fanfare te scherpe klank ontstaat.
De brassband is een fenomeen dat uit Engeland is komen overwaaien. In de
brassband zijn, zoals de naam eigenlijk al zegt, alleen koperblaasinstrumenten en
slagwerk. In dit soort orkesten is de cornet, vanwege zijn grote beweeglijkheid,
het voornaamste melodie-instrument. Om de klankkleur niet te verstoren mag er
maar één bugel bezet zijn. Wat soorten instrumenten betreft, is dit dus het een
voudigste orkest. Om de werken te kunnen spelen zijn ook niet veel muzikanten
nodig. Vandaar dat in ons land vaak omzetting tot brassband plaatsvindt, wanneer
het ledental dramatisch daalt. Ook wanneer men als nieuwe vereniging start, is
het vaak verstandig als brassband te beginnen.
Dat laatste is het geval geweest met Apollo in Brouwershaven. Het korps is als
120
