De eerste bezoekers, recreatie vóór 1945
De Schouwse Westhoek heeft van oudsher een bepaalde aantrekkingskracht uit
geoefend op recreanten. Reeds in de 18e eeuw werd de streek bezocht door de
stedelijke elite, ook wel "spelerijders" genoemd. Zij kwamen per rijtuig vanuit
Zierikzee en Brouwershaven naar de duinstreek en vermaakten zich vervolgens
in de bossen, duinen en herbergen. In het begin van deze eeuw kwamen steeds
meer eilandbewoners met de tram of op de fiets naar de Westhoek. Een bad-
cultuur kwam pas in de jaren '20 op gang. Daarvoor waren het vooral de kermis,
bollenvelden en natuur die de mensen naar de kust trokken. Het aantal ver-
blijfstoeristen was voor de Eerste Wereldoorlog nog te verwaarlozen.
Toch zagen reeds in 1911 twee Verenigingen voor Vreemdelingenverkeer het
levenslicht. De VW Burgh-Haamstede beschikte in het oprichtingsjaar reeds uit
60 leden, die aan contributie 57,50 binnenbrachten. De gemeente Haamstede
stond volledig achter de plannen en droeg een bedrag van 20 bij. Vijf jaar later
was deze toelage verdubbeld.
Een van de eerste activiteiten van de VW Burgh-Haamstede was het aanbrengen
van een trap over de duinen bij Westenschouwen in 1911. In 19'17 werd samen
met de VW-Renesse een eerste algemene promotiefolder van de streek, met een
oplage van 1.100 exemplaren gedrukt. In deze eerste folder werd in hoogdraven
de bewoordingen gewezen op de brede ontspanningsmogelijkheden in het
gebied.
"Ziehier eene streek, die elk wat wils biedt. Den geestelijk vermoeide en zwakke
eene gezonde, rustige omgeving; den gezonde het baclgenot en tal van prettige
uitstapjes; den natuurliefhebber een schat van wildgroeiende en gekweekte bloe
men (bloembollenvelden), een rijke vogelwereld en immer boeiende zeege
zichten".
We weten niet precies hoeveel verblijfstoeristen voor de Tweede Wereldoorlog
naar de Westhoek trokken. Cijfermateriaal is vrij schaars en in de meeste gevallen
onvolledig. Zo ontbreken betrouwbare cijfers over kamerverhuur, zomerhuizen
en verblijf bij familieleden. Van Renesse weten we al helemaal niets. Datzelfde
geldt voor het dagbezoek in de Wesüioek. Wel weten we dat voor een van de
belangrijkste attracties, namelijk de vuurtoren van Haamstede in 1932 5.000
kaarten werden verkocht. Aan de hand van onderstaande tabel wil ik een indi
catie geven:
Verblijfstoerisme in Burgh en Haamstede in hotels, pensions en kampeerterrei
nen, 1932-1939
hotels/
pensions
kampeer
terreinen
totaal
gasten
totaal over
nachtingen
1934 753
1935 659
1937 1.688
1939 1.200
1933
388
556
534
492
1.058
1.141
1.215
2.222
2.692
9.278
11.044
12.243
21.806
29.558
bron: Notulen en jaarverslagen WV-Burgh-Haamstede.
112
