schijnvoegen. Niet ver hier vandaan, namelijk aan de Kerkstraat in Burgh, staat de voormalige openbare school, nu een museum. Het oorspronkelijk uit 1845 daterende gebouw werd in 1916 ingrijpend verbouwd naar plannen van architec tenbureau Hoogenboom Heule te Renesse. Het is in een traditionele architec tuur uitgevoerd, in aansluiting op cle overige bebouwing in de gevelwand. In het interieur is niet alleen de oorspronkelijke indeling met drie klaslokalen, maar ook bijvoorbeeld de beschilderde houten plafonds en de kapconstructie origineel. De openbare lagere school en meesterswoning in Sirjansland dateert vermoedelijk van rond '1880. Dit type dorpsschool met enkele lokalen en een aangebouwde meesterswoning is in meerdere Zeeuwse dorpen terug te vinden. De voorgevel van de school is niet meer helemaal origineel, maar die van de woning bevat hoeklisenen, een eenvoudige kroonlijst en boven de schuiframen een reeks lang gerekte ronde vensters. In Zierikzee kwamen behalve scholen voor het lager onderwijs ook scholen voor het voortgezet onderwijs tot stand, zoals de Prinses Julianaschool, een landbouw- huishoudschool, aan het Jannewekken uit '1934 in Interbellum architectuur. Maatschappelijke voorzieningen In de periode 1850-1945 werden maatschappelijke voorzieningen, zoals postkan toren, ziekenhuizen, verzorgingstehuizen, bibliotheken en verenigingsgebouwen steeds vaker in nieuwe, voor dit specifieke doel opgerichte gebouwen onderge bracht. Het Streekziekenhuis bij Noorclgouwe werd in '1902 naar ontwerp van de archi tect W. Bruijnzeel Czn. gebouwd en in 1942-43 met een vleugel vergroot. Het kleine, maar voor die tijd moderne ziekenhuis kreeg een villa-achtig uiterlijk, waardoor de specifieke functie van ziekenhuis eigenlijk niet aan het gebouw is af te lezen. De architect was eveneens cle ontwerper van de hierboven reeds ge noemde en in hetzelfde jaar gebouwde 'Villa Maja' aan de Donkereweg in Schuddebeurs. Het Streekziekenhuis was tot cle opening van een nieuw zieken huis in Zierikzee in 1957 als zodanig in gebruik. Verenigingsgebouwen en dorpshuizen werden in verschillende woonkernen nieuw gebouwd, maar het kwam ook voor dat een bestaand pand deze functie kreeg toebedeeld. Veelal ontstonden verenigingsgebouwen op initiatief van een kerkelijke groepering. Het Nederlands Hervormde Verenigingsgebouw op de hoek van de Deestraat en de Prinses Margrietstraat in Bruinisse werd rond 1935 in een eenvoudige Interbellum-architectuur gebouwd en is karakteristiek voor het vrij sobere uiterlijk van gebouwen met een dergelijke functie in een plattelands kern. Het Verenigingsgebouw van cle Hervormde gemeente aan 't Vrije in Zierikzee, tevens badhuis en later uitgebreid met een nutsbibliotheek, heeft een meer stedelijke allure. Het werd rond 1925 opgetrokken in een zakelijk-expres- sionistische stijl, gekenmerkt door verschillende blokvormige bouwmassa's. Bedrijven en winkels Op Schouwen-Duiveland was, net als in cle rest van Zeeland, het agrarische be drijf karakteristiek en overheersend. Veel andere bedrijvigheid en industrie hing hiermee samen en zorgde voor de verwerking van landbouwproducten. Te den ken valt bijvoorbeeld aan meestoven voor de verwerking van meekrap, roterijen voor de verwerking van vlas, molens, stoomzuivelfabriekjes en een fabriek voor bakkerijgrondstoffen. 118

Tijdschriftenbank Zeeland

Kroniek van het Land van de Zeemeermin | 1995 | | pagina 120