thans bestaande vloer. Het niveauverschil met de trapbordessen, de torenruimten
en de onderkant van de muurstijlen, maken een hoger gelegen vloer aannemelijk.
De zolderbalklaag is op diverse plaatsen hersteld en waarnodig vernieuwd. Aan
de hand van enkele nu nog zichtbare sporen kan worden afgeleid, dat in het ver
leden de samenstelling van deze balklaag is gewijzigd. De op de balklaag rusten
de vloer van de tweede verdieping is eveneens in zijn geheel vernieuwd. Verder
werden op deze verdieping nieuwe deuren en luiken in de aanwezige openingen
aangebracht.
De herstelwerkzaamheden op de tweede verdieping zijn vrijwel gelijk aan die van
de eerste verdieping. Op de tweede verdieping is de stookplaats wat eenvou-
diger.
De zolderbalklaag, reeds eerder ter sprake gebracht onder het hoofdstuk bouw
kundig onderzoek, moest wegens de slechte bouwkundige staat en de vele aan
tastingen door zwam en houtworm, voor een groot deel worden vervangen. Deze
balklaag bestaat uit een tweetal moerbinten en een aantal balken van geringere
afmeting. De moerbinten worden in het midden ondersteund door zogenaamde
standvinken. Een standvink is een ondersteuningsconstructie, samengesteld uit
een verticale staander, een horizontale balk in de vorm van een sleutelstuk en
schoorbalken. De laatsten kunnen een rechte of gebogen vorm hebben. Het ge
hele stelsel rust in dit geval op de moerbinten van de tweede verdiepingbalklaag.
De stenen wenteltrappen zijn waar nodig voorzien van nieuwe eikenhouten
dekstukken op de treden. Tevens zijn de zo onontbeerlijke ventilatieopeningen in
de trapopgangen weer opengamaakt, waardoor ongestoord een goede luchtcircu-
latie kan plaats vinden.
De restauratie van de toegangsdam
De oostelijk gelegen keermuur van de toegangsdam over de gracht verkeerde in
een dermate slechte staat, dat gekozen moest worden voor algehele vernieuwing.
De werkzaamheden hieraan werden uitgevoerd aansluitend aan het gereedkomen
van de restauratie van het poortgebouw. Bij het slopen van de muur werd gecon
stateerd, dat de ankerstaven welke beide muren bijeen moesten houden, volledig
waren doorgeroest, waardoor zettingen zijn opgetreden.
De muur is weggebroken tot op de houten fundatie, waarvan de bovenkant op
circa 50 cm onder de waterlijn ligt. Het geheel is weer opgemetseld met de afge
komen steen, aangevuld met van elders aangevoerde restauratiesteen. De anker
constructie is in zijn geheel vernieuwd en de ankerstaven zijn opgenomen in
onder het wegdek aangebrachte kokers van p.v.c.
Het aan de muur aansluitende hekwerk is voor zover nodig hersteld en voorzien
van een nieuwe fundering met hardstenen afdekstukken. De westelijke muur is
op enkele plaatsen hersteld en voorzien van een nieuwe afdekking.
Na het herstel van de muren is een nieuwe bestrating aangebracht in de aanslui
tende Korte Nobelstraat, doorlopend in de poortdoorgang en de toegangsdam.
Het gereedkomen van de bestratingswerkzaamheden vormde een waardige afron
ding van de restauratie van het poortgebouw.
Bestemming en onderhoud
Meestal staat voor een restauratie nog niet vast welke bestemming aan het ge
bouw zal worden gegeven na de gereedkoming. De ligging, indeling en bereik
baarheid, leggen in vele gevallen beperkingen op, die een doelmatig gebruik in
53
