WOORD VOORAF
Ter gelegenheid van het verschijnen van de twintigste jaargang van de Kroniek
van het land van de zeemeermin heeft de redactie gekozen voor een themanum
mer.
Het onderwerp van deze Kroniek is Monumenten. Voor de monumenten in de
stad Zierikzee zijn een paar deskundigen uitgenodigd te schrijven over de Sint
Lievensmonstertoren, de Nobelpoort en over poortjes en gevelstenen: allemaal
belangrijke beeldbepalende elementen.
Het platteland van Schouwen-Duiveland is vertegenwoordigd met deskundige
verhalen over molens, boerderijen en met een typisch Stad en Lande onderwerp:
makelaars op schuren.
De jongste monumenten (vanaf 1940/1945) zijn te vinden in een interessant
overzichtsartikel over dit onderwerp.
Behalve deze losse elementen uit onze regio wordt ook aandacht gevraagd voor
grotere structuren, landschappen die aandacht vragen. Daarover is het nodige te
vinden in het artikel over de archeologische monumenten en in het relaas over
het Platte van Schouwen, waarin de lijn verleden-heden doorgetrokken wordt
naar de toekomst.
Natuurlijk geeft deze kroniek niet een volledig overzicht van alle monumenten
op Schouwen-Duiveland maar biedt wel een grote variatie.
De toekomst van de monumenten in hun omgeving staat vaak ter discussie. Wat
moet er gebeuren met de bomen rond de Nobelpoort? Wanneer wordt een
beschermd stads- of dorpsgezicht aangetast? Hoe moet moderne woningbouw
worden ingepast in oude dorpskernen? Kunnen nieuwe windmolens wel overal
worden geplaatst?
Stad en Lande wil vanuit haar doelstelling alert zijn op ontwikkelingen die het
stedelijk en landschappelijk schoon aantasten. Het platteland in Nederland zal de
komende jaren zeker sterk veranderen. Actieve betrokkenheid bij planologische
plannen is gewenst.
De kroniek reikt daarvoor de benodigde kennis aan. Wat zijn wezenlijke, werke
lijk te behouden monumenten, zonder dat Schouwen-Duiveland een openlucht
museum wordt?
Ook de toekomst en het karakter van het toerisme spelen een belangrijke rol.
Cultuurtoerisme, ecotoerisme vinden we dit belangrijk of offeren we de kust op
aan massatoerisme?
Deze kroniek laat ook zien dat er veel monumenten verloren zijn gegaan. We
denken daarbij onder andere aan boerderijen, molens en gevelstenen. Het
onderstreept de noodzaak om waakzaam te zijn om ons cultuurhistorisch erf
goed te behouden en te beheren. Dat geldt in het bijzonder voor de jonge
bouwkunst!
Redactiecommissie Jaarboek Vereniging Stad en Lande van Schouwen-Duiveland.
F.C.G.E. Greijn, voorzitter
F. Beekman, eind-redacteur
R. dejongh, penningmeester
J. van Loo, eind-redacteur
Mevr. L. Mol-Sipman, lid
H. Uil, secretaris
4