vorige zijn ze voorzien van fraai gebeeldhouwde cartouches. Of ze uit een
Zierikzeese gevel afkomstig zijn, is niet zeker.
Samenvalt ing
Onder de 'kleine monumenten', die Zierikzee rijk is, nemen de poortjes en de
gevelstenen een eigen plaats in. Beide elementen vormen, samen met andere,
een waardevol bezit. Ze vormen een karakteristieke aanvulling op hetgeen ons
vanuit het verleden is overgeleverd. Op hun wijze dragen ze bij aan hetgeen
Zierikzee tol een monumentenstad maakt.
Het is opvallend dat het merendeel van zowel de bewaard gebleven poortjes als
de gevelstenen uit de 17cle eeuw dateren. De drie gildepooitjes dateren uit de
18de eeuw. Het aantal lócle en 18de eeuwse gevelstenen is gering. Het is een
beeld dat aansluit bij de geschiedenis van Zierikzee. In de 17de eeuw kende
Zierikzee een grote welvaart, die zich vooral manifesteerde op het gebied van de
koopvaardij en de visserij. De gevelstenen illustreren dit. Ook elders - Amsterdam
en Haarlem zijn daarvan voorbeelden - zien we dat de bewaard gebleven gevel
stenen voor het merendeel uit de 17de eeuw dateren. Dezelfde opmerking kun
nen we maken ten aanzien van de verliezen aan gevelstenen. Wellicht wordt
door middel van deze bijdrage de verblijfplaats achterhaald van een of meer ste
nen, die nu als verdwenen te boek staan.
Bronnen en literatuur
Streekarchivariaat Schouwen-Duiveland, Zierikzee: Archief gilden te Zierikzee,
inv.nrs. 154, 159-161 (Metselaarsgilde); Archieven stad Zierikzee, Resoluties
thesauriers, 1735-1760.
N. van der Blom, De Witte Swaen, in: Hermenevsmaandblad voor de antieke
cultuur, orgaan van bet Nederlands Klassiek Verbond, 32, 91-94.
A.C.J. Hagesteijn, Bierbrouwerijnijverheid in Zierikzee, in: Kroniek van het land
van de zeemeermin (Schouwen-Duiveland), '18 (1993), 5-22.
W.J. op 't Hof et al. Adrianus Hofferus 1589-1.644drie opstellen over Hoffenis'
ambtelijke loopbaangodsdienstige positie en literaire betekenis, alsmede gravures
en een bloemlezing uit zijn Nederduytschepoëmata, Amsterdam 1993-
O.W. Hoogerhuis et al (red.), Kadastrale atlas van Zeeland 1832, Zierikzeeserie
Schouwen-Duivelanddeel 2, Middelburg 1995.
Wiebe Keikes, Historisch prentenboek-in-steen in de Zierikzeese wijk Malta, in:
J. Coumou, 35 jaar Beter Wonen, Zierikzee 1986, p. 73, 74.
Gertrudis A.M. Offenberg, Gevelstenen in NederlandZwolle 1986.
S.E. Pronk Czn., Het huismerk, wapenfiguur met een mysterieus verleden en een
mooie toekomst, in: Gens Nostra. 39 (1984), 361-367.
H.P. Schaap, Wie was "De maecht van Mechelen" in: Zierikzeesche Nieuwsbode,
19 maart '1968.
H. Uil, Zierikzeese straatnamen, Alphen aan den Rijn 1986.
Voorloopige lijst der Nederlandscbe monumenten van geschiedenis en kunst, deel
VI, De Provincie Zeeland, Utrecht 1922.
P.F. Vleugel. Vijftig jaar geschiedenis van de Vereniging Stad en Lande van
Schouwen-Duiveland, in: Kroniek van het land van de zeemeermin (Schouwen-
Duiveland), 16 (1991), 95-116.
[P.D. de Vos], Uit den Zierikzeeschen Gildetijd - II, in: Zierikzeescb Nieuws- en
Advertentieblad, 7 maart 1908.
73
