ALLEMAELE DE GROETENISSE VAN DIE ZICH
NOEMT
Een nadere kennismaking met de streektaalschrijver
Kees Kollenaer
door Joop van Loo
Inleiding.
Zoals reeds uit eerdere artikelen in de Kroniek van het land van de zeemeermin
is gebleken, bleven de streektaalschrijvers aan het eind van de negentiende eeuw
tot aan de Tweede Wereldoorlog het liefst in de anonimiteit. Zij schreven zonder
uitzondering onder een pseudoniem, zowel in de Zierikzeesche Nieuwsbode als
in diverse afleveringen van het in cle jaren twintig verschijnende weekblad "Ons
Zeeland".
Enkele bekende namen zijn: Piet van Sterjalland (1889), Stoffel Bieze eri Jilles
Krukel (1890-1904), Stoffel (1883-1893). Een oud burger (1890), Kees en Gerrit
(1891), Kaïllejongen (1891), Kees Kollenaer (1926-1929) en vele anderen.
Van de latere streektaalschrijvers is meestal de identiteit bekend. Van JOÖS VAN
JAONE, gedurende meer clan vijfentwintig jaar de auteur van "Brieven uut
Schouwen", werd op den duur bekend dat achter dit pseudoniem de naam van
de toenmalige hoofdredacteur van de Zierikzeesche Nieuwsbode cle heer M.J.
Kosten schuil ging. Zo was ook bekend dat de auteur van de naoorlogse cursief
jes door "(Schier)eilandman" de hoofdredacteur van de Zierikzeesche Nieuws
bode M.J. Bij de Vaate was.
De jongste streektaalschrijvers in de Zierikzeesche Nieuwsbode kozen voor de
dialectversie van hun voornaam: "Wullem" voor Willem van Gilst, "Jaokop" voor
Jaap Hubregtse en "Arjaon" voor Adriaan J. Leijdekkers.
Dat cle lezers van de Zierikzeesche Nieuwsbode het niet altijd waardeerden dat
cle streektaalschrijvers vanuit hun anonimiteit schreven bleek regelmatig uit inge
zonden stukken, waarin zij de auteur verzochten zich bekend te maken. Deze
verzoeken hadden meestal een reactie tot gevolg, waarin de auteur werd aange
moedigd op dezelfde voet verder te gaan.
JOÖS VAN JAONE eindigt zijn "Brief uut Schouwen" van 23 september 1935 als
volgt:
'Vanochend 'n brief van 't buroo. Zouw'k uut motte scbeë mee min gestaemer in
't schouws? Nee, dat nie, ma dae bin d'rvee nieuwsgierig wie /ie bin, sch reeve ze,
in of ze nie 's mee jou praete kunne? Ze ivouweje ivè's aoren inkt gee asje penne
te draoge ooit. Oe dienkjie d'r over? In d'n brief gaeve ze m'n 'npluume vo m'n
brieven, in zeie ze da ze graeg elezen oore. Oe noe? Kiek ak zegge wie 'k bin, dan
kriek 't nae m 'n pette. 'k Oor 't a! Ei tie niks aores te doen...., 't was beter da t'n....,
laeten ma naez'n eige kieke....in nog a vee meer. Nee, as ze 't an buroo goe vin de,
dan bluufkjoös, die schouwwse brieven in de niesbode schrieft, in daemee: uut!
Wille de mensen mee mien praete, dan kunne ze nae 't buroo schrieve, dan kriek
't wè tuus. Dust 'k bluiive ma liever
JOÖS VAN JAONE.
I-Iet gevolg was het volgende anonieme gedicht in de Zierikzeesche Nieuwsbode
99