wordt in zoveel verschillende betekenissen gebruikt dat het moeilijk wordt om
een definitie te geven. Om nog maar niet te spreken van de waardeoordelen die
aan het begrip gekoppeld worden. Modern wordt gezien als met zijn tijd meege
gaan, als positief. Niet modern zijn betekent clan ook achtergebleven en ouder
wets in de negatieve betekenis van de woorden. Helaas is er geen ander begrip
dat gebruikt kan worden om de veranderingen te omschrijven die zich hebben
voorgedaan in Nieuwerkerk voor en na de Ramp. De meeste theorieën over
modernisering zijn het echter met elkaar eens dat drie elementen in ieder geval
optreden wanneer er sprake is van modernisering. Op economisch vlak neemt
het belang van de agrarische sector af ten voordele van de industriële sector. In
het geval van Nieuwerkerk kijk ik, omdat die plaats weinig tot geen industrie
kent. voornamelijk naar de bereidheid tot modernisering zoals die zich uit in
mechanisering en scholing. Daarnaast worden de machtsverhoudingen tussen de
mensen onderling minder bepaald door familie en aanzien maar meer door
diploma's. Verder neemt in een moderne samenleving de kerk geen belangrijke
plaats in het openbare leven meer in.
Dit levert voor wat betreft mijn onderzoek het volgende plaatje op. Om moderni
sering aan te duiden in Nieuwerkerk moet ik de hiervoor genoemde veranderin
gen constateren op het gebied van de economie, het geloofsleven en het sociale
leven.
Gezicht op cle westzijde van Nieuwerkerk.
(Coll. Slreekarchivariaal Schouwen-DuiveUmd)
Economie
De economie van Nieuwerkerk in de jaren veertig en vijftig is gebaseerd op de
landbouw, net als overigens in het merendeel van de plaatsen in Zeeland. De
agrarische bedrijven vormden de belangrijkste vorm van werkgelegenheid in
Nieuwerkerk.
72
