11. R. van Uytven. Mei stedelijk leven llde-14de eeuw in: Algemene Geschiedenis der Nederlanden,
2, Haarlem 1982, 218.
12. Jaap Kruisheer. De totstandkoming van de Delftse stadskeur van 1246, in: C.G.M. van Kruining,
J.G. Kruisheer en G. Verhoeven, Del/l, 15 april 1246Dellt 1996, 45.
13. P.D. de Vos, Verslag van hel archief der Gemeente Zierikzee over 1921, 8; P.D. de Vos.
Aanteekeningen over de lotgevallen van een archief, in: Nederlandse!: Archievenblad, 1923-1924, 150.
14. De oorkonde van Delft, met 62 artikelen, was geschreven op een blad perkament van 60 bij 45
cm. Jaap Kruisheer, Delftse stadskeur, a.a, 49.
15. P.D. de Vos, Een blik op het ontstaan en de verdere ontwikkeling van Zierikzee. in:
Oudheidkundig jaarboek Je serie, van hel Bulletin van den Neder/andschen Oudheidkundigen
Bond. 1 (1921), 60-6) P.D. de Vos, De vroedschap van Zierikzee van de tweede -helft der 16de
eeuw lot: .7 7.95, Middelburg 1931, XXII-XXII1; W.S. Unger enJ.J. Westendorp Boerma, De steden
van Zeeland, derde stuk, de steden van Schouwen, in: Archief Zeeuwse/: Genootschap der
Wetenschappen, 1956, 3- Dit onderdeel is geschreven door Westendorp Boerma. Ilij herhaalde
zijn mening inJ.J. Westendorp Boerma en C.A. van Swigchem, Zierikzee. vroeger en nu. Bussum
19"2. 12.
16. Jaap Kruisheer. Hei ontstaan van de oudste Zeeuwse stadsrechtoorkonden, in: C.M. Cappon e.a.
(red. Ad Joules. Opstellen aangeboden aan prof dr. C. van de Kieft Ier gelegenheid van zijn
afscheid als hoogleraar in de middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam,
Amsterdam 1984, 275-304*; J.G. Kruisheer, Oorkonden-boek van Holland en Zeeland tot 1299, 11,
1222 tot 1256. Assen/Maastricht '1986, 8-21, 26-35, 372-391, 676-687; Jaap Kruisheer,
Stadsrechtbeoorkoiiding en stedelijke ontwikkeling, in: De Hollandse stad in de dertiende eeuw,
Muiderberg 1988, 44-54.
17. D.E.H. de Boer en E.H.P. Cordfunke, a.w.. Zutphen 1995. 61-62.
18. J.G. Kruisheer. OHZ 11. nr. i24. 13 april 1222; Jaap Kruisheer. Het ontstaan van de oudste
Zeeuwse stadsrechtoorkonden, a.a.. 294.
19. Zo verliep de procedure in bijvoorbeeld Delft, Jaap Kruisheer, Delftse stadskeur, a.a., 48-49.
20. Jan van I-Ienvaarden, Dick de Boer, Fred van Kan en Gerrit Verhoeven, Geschiedenis van
Dordrecht lot 1572, Hilversum 1996, 27.
21. Jaap Kruisheer, Stadsrechtbeoorkonding en stedelijke ontwikkeling, a.a., 46 en 51.
22. P.A. Henderikx, Het ontstaan en de vroegste ontwikkeling van Zierikzee (lot ca. 1300), a.a.. 13.
23. P.A. Henderikx. De oudste bedelordekloosten in bel graafschap Holland en Zeeland. Dordrecht
1977. 68; S.F. Kuipers, Van Molenwater via Schuithaven naar Houwer. Een stukje stadsplanologie
van Zierikzee in vroegere eeuwen, in: Kroniek, van het land van de zeemeermin Schouwen-
Duiveland), 11 (1986). 39; P.A. Henderikx, Hel ontstaan en de vroegste ontwikkeling van
Zierikzee (tot ca. 1300), a.a.. 9.
24. Jaap Kruisheer, Her ontstaan van de oudste Zeeuwse stadsrechtoorkonden, a.a.. 289-
25. Jaap Kruisheer, I lei ontstaan van de oudste Leidse stadsrechtoorkonden (waarschijnlijk einde
twaalfde eeuw-'l266), in: J.B. Berns e.a. (red.), Feestbundel aangeboden aan pmfdr. D.P. Blok ter
gelegenheid van zijn 65sle verjaardag en zijn afscheid als hoogleraar in de nederzet li ngsgeschie-
denis in verband met de p/aatsnaamkuude aan de Universiteit van Amsterdam. Hilversum 1990.
182-203.
26. H. Uil, De polders tussen Schouwen en Duiveland, in: Oude veldnamen van Schouwen-
Duiveland. I. Dreischor. Zonnematte en de Gouwepolders, Zierikzee 1987, 9.
27. Zie over de gelijkstelling van poorters met edelen: I.I-l. Gosses, De rechterlijke organisatie van
Zeeland in de middeleeuwen, Groningen 1917, 47-48 en 76.
28. I.H. Gosses. a.w., 225-226.
29. Bezemer en De Blécourt. a.w 16. privilege van 21 juni 1308.
30. Idem. 172-176. Gosses noemt dit artikel 41 omdat hij gebruik maakte van de versie zoals afge
drukt in Bezemer en De Blécourt, a.w.. 5.
31 P.D. de Vos, De vroedschap van Zierikzee van de tweede helft der 16de eeuw tot 1795, Middelburg
1931. XXIV. J.J. Westendorp Boerma en C.A. van Swigchem, a.w., 14, merken op: 'Een enkele
maal, bv. in 1297. horen we van 'raden': aanzienlijke burgers, uit wier midden al in 1308 een col
lege geformeerd schijnt te zijn'. Het is nier duidelijk welke bron hiervoor is gebruikt. De drie pri
vileges, die Zierikzee in 1297 ontving, maken geen melding van raden, wel van 'bi rade 1= in
overleg met] ons baliuwes' (.3 maart 1297).
32. De poortersboeken zijn bewaard over de periode 1302-1810 en bevatten in totaal ongeveer
13.125 inschrijvingen. Vanaf vermoedelijk de 17de eeuw werden de drie oudste registers, met de
nieuwe poorters uil 1302-1649, in een band samengevoegd. In het kader van de restauratie in
36