kerken in zijn omgeving niet onverdien
stelijk tekende, gaf voor die in afgelegen
regio's aan anderen opdrachten. Van
Nooijen maakte voor het driedelige cor
pus 21 tekeningen van monumenten uit
kerken op Schouwen-Duiveland: twaalf
uit de Grote Kerk te Zierikzee, vier uit
Burgh, één uit Oosterland, twee uit
Dreischor en tenslotte twee uit
Bruinisse. Een aantal tekeningen is geda
teerd 1768. Het feit dat Van Nooijen,
geen schilder zijnde, toch de tekenop
dracht kreeg doet vermoeden dat hij als
expert op het gebied van grafmonumen
ten gold.
Het betreft hier gewassen pentekeningen
die op één na allen zijn gesigneerd. De
kwaliteit van de tekeningen is niet van
hoog artistiek gehalte: zij zien er onbe
holpen en vlak uit. Met name de figurale
onderdelen zijn tamelijk schematisch
soms zelfs onbegrepen of fout. Dit geldt
zelfs voor het monument dat Van
Nooijen toch door en door kende: de
tombe van Pieter Mogge te Dreischor. Zo
is bijvoorbeeld de gehelmde man die op
het monument het portret van de overle
dene vasthoudt op cle tekening als vrouw weergegeven. De architraaf die bij de
tombe met de pilasters in en uit zwenkt, wordt door Mattijs in één vlak gete
kend. Daaruit volgt dat hij ook de benedenplint voor de staande beelden in het
zelfde vlak moet weergeven, waardoor de zittende putti in het gedrang komt.
Men vergelijke ook de figuur van de dood, de vliegende putti enzovoort op teke
ning en monument en men moet tot de conclusie komen dat Van Nooijen geen
groot tekenaar was.13
De vraag dringt zich op of bij dergelijke verzamelingen een exacte weergave van
de werkelijkheid verlangd werd. Was niet een indruk van een bepaald gedenkte
ken voldoende? In die opzet is Van Nooijen geslaagd. Zijn tekeningen mogen
weinig precies of kunstzinnig zijn, niettemin was hij in staat een beeld op te roe
pen hoe iets er uit zag, of zou komen te zien, een onmisbaar aspect in zijn steen
houwerspraktijk.
Tekening van hei grafmonument van Mogge
door Van Nooijen (Koninklijke Bibliotheek. Den
Haag)
Van Nooijen als bouwer
In een eerdere publicatie over Havenpark 40 te Zierikzee verbaasde ik mij erover
dat noch van dit bijzondere huis, noch van het zeer verwante huis even verderop
een ontwerper of bouwer bekend is. De vlakke gevels van die huizen zijn opge
trokken van hardstenen platen die met smalle zwarte richels op elkaar aansluiten.
Slechts de houten ingangspartijen en dakconsoles kregen enige versiering, ver-
52
