Daarnaast komen Dignus en en Digna voor. We hebben hier te maken met een Germaanse naam. De verklaring ligt bij het woord ding geding - rechtsgeding. Heette de Zierikzeese archivaris en genealoog P.D. de Vos (1866 -1942) niet vol uit Pieter Dignus de Vos? Latinisering tot Dignus, de waardige, is wellicht onjuist. De afkorting van Dingenus door heel Zeeland is Dies. Doede, van Ludolf man als een wolf, vergelijk Doedens. Emma, afkorting van een langere naam, bijvoorbeeld van Ermgard. De Germaanse namen Gandert en Gandolf zijn van onduidelijke oorsprong. Een roepnaam van Gandert is Ganne en via Gannese en Hannese zullen wij hier in de bekende achternaam Hanse herkennen. Gaanderse en Hanse hebben der halve van dezelfde herkomst. Gerard, sterke speer, Gerrit.Gommert, beroemd in de strijd, Gummarus, bij ons bekend onder de vormen Kommer en Kommertje. Heyndrick, sterk ter plaatse, Hendrik. Hocke, Hokke, man met verstand. Matthijs Willemse Hocke en Willem Matthijsse Hocke waren in de 18de eeuw herbergier in 'De Haan' te Kerkwerve. Reinier en Reinout komen dicht bij elkaar, de eerste vorm is meer Fries, de tweede Frankisch. Een van 'de vier Heemskinderen' heette Reinout, betekenis goede heerser. Renger, Ringer, raad en speer, hier Rengerskerke. Rogier, beroemde speer, bij ons ook Logier, elders Rutger. Wandel was oorspronkelijk een voornaam. In Saarlancl ligt Sankt Wendel, genoemd naar de patroon van de herders. Bekend is de vrouwennaam Wendela. Willem, beschermer, is algemeen verbreid, denk aan het Huis van Oranje-Nassau. Wisse en Witte, man van verstand, zijn kenmerkende Zeeuwse voor- en achternamen. Wolfert, sterk als een wolf, komt zowel in Zeeland (Bruinisse) als in Friesland voor. Bijbelse en heiligennamen Ook rond 1200 zijn bijna alle namen nog van Germaanse oorsprong. Daarna zet de invloed van het Christendom sterk door. Er worden tientallen parochiekerken op Schouwen, Dreischor en in Duiveland gebouwd, die genoemd worden naar een evangelist, een apostel of voorbeeldige figuren uit de kerkgeschiedenis, de heiligen. De verchristelijking van de late Middeleeuwen heeft een sterke invloed gehad op de naamgeving van kinderen zodat rond 1500 in de Nederlanden de verhouding tussen de inheemse, Germaanse namen en de uitheemse, Christelijke namen bij mannen half om half geworden is en bij vrouwen zelfs in een verhou ding staat van een kwart tot driekwart. Sindsdien is de verbreiding van namen met religieuze binding nog toegenomen, maar niet in die mate zoals op Walcheren met zijn vele oudtestamentische namen. Veel vrouwennamen zijn van mannennamen afgeleid. Geertruida afgekort tot tot Geertje, verdient om zijn eerbiedwaardigheid apart genoemd te worden. Deze abdis uit Nijvel bij Brussel uit de 7de eeuw stond bekend om haar geloofskennis en naastenliefde en behoort tot de meest geliefde heiligen uit de Middeleeuwen. Reizigers plachten samen te klinken op de afloop van een goede reis, 'elkaar Sint Geerteminne toedrinken' heette dat. In de Rijmkroniek van Melis Stoke staat: "Hy seide: hier inne salie u Sinte Gherde minne geven eer wi hene riden." Vele dragers van christelijke namen zijn heilig verklaard. Hun namen zijn in de loop der eeuwen aan kerken verbonden. Deze hadden op hun beurt invloed op de naamgeving ter plaatse. Adriaan komt weliswaar over het hele eiland voor, maar in Dreischor met zijn indrukwekkende Adriaanskerk niet boven het insulaire gemiddelde. 42

Tijdschriftenbank Zeeland

Kroniek van het Land van de Zeemeermin | 1999 | | pagina 44