55 In alle voormalige gemeenten droegen minstens 10% van alle mannen en vrou wen een naam uit de vermelde combinatie. In Noordwelle, Serooskerke, Zonnemaire, Noordgouwe, Nieuwerkerk, Ouwerkerk en Oosterland liep dit zelfs op tot 17%. In Sirjansland stond tot 1953 een kerk met muurschilderingen gewijd aan Johannes de Doper en in Nieuwerkerk staat een kerk gewijd aan de evange list Johannes. De naamgroep Jan wordt in Haamstede met zijn Sint Jan de Doperkerk gewaardeerd met 14%. Goede tweede is Cornelis met Cornelia en Neeltje. In alle gemeenten behaalden deze namen een tiende deel of meer, met als uitschieter Nieuwerkerk met 16%. In Noordwelle, met een Corneliskerk en in het naburige Renesse haalt deze com binatie 13 tot 14 Dit betekent dat een derde van de plaatselijke bevolking de naam Jan, Cornelis of de vrouwelijke vorm van deze namen droeg. Cornelis was de naam van een vooraanstaande familie uit het klassieke Rome. De Romeinse officier uit Handelingen X kan er toe behoord hebben. Nu doet de naam Cornelius denken aan het woord 'cornu'wat hoorn betekent. Dat is de reden waarom Paus Cornelius afgebeeld wordt met een tiara op zijn hoofd een staf in de ene en een koeiehoorn in de andere hand. Het gevolg is geweest dat onze landbouwende voorvaderen hem gingen beschouwen als beschermer van het vee en vandaar de sterke verbreiding van deze naam over Europa. Kornelis met een 'k' en soms met een 'u' in plaats van een 'i',kwam vrij veel voor.Werd Kornelus Bartel Hoogerland, die de voetballerij in Renesse en Zierikzee behartigd heeft, niet K.B. in voetbalkringen genoemd? Jacob, Jacobus en Jacoba met een 'c' of een 'k', maar ook Jacomina en Ja- comijntje, benevens Pieter met Pieternella en Adriaan met Adriana en Adriaantje haalden 6 of 7 Jacob 10 in Eikerzee, Pieter 9 in Renesse en Adriaan 10 in Oosterland. Hierop volgen Leendert, Marinus Maria en Willem met 5% of er iets onder. Er was geen Leonarduskerk, maar Leendert was een van die middeleeuw se volksheiligen die een grote toewijding genoot. Hij was een van de vele figuren uit Frankrijk, in dit geval een heremiet, favoriet bij gevangenen, zieken, kraam vrouwen en boeren. Marinus is een uitgesproken Zeeuwse naam, die niet in de grote omringende taalgebieden voorkomt. Wellicht is dit een voorbeeld van een mansnaam, die afkomstig is van de vrouwennaam Maria en van Marinus is dan weer Marina afkomstig. Zonnemaire en Eikerzee hadden Mariakerken, maar de vernoeming is pas na 1500 ingezet. Willem met het vrouwelijke gevolg blijft evenals op Schouwen-Duiveland in grote delen van Europa populair, denk daarbij aan het Huis van Oranje-Nassau. Wens Waarde lezer, moge het genoegen om deze regels te lezen evenredig zijn aan het genoegen dat het de schrijver schonk om die op te stellen.

Tijdschriftenbank Zeeland

Kroniek van het Land van de Zeemeermin | 1999 | | pagina 57