Ie verdiensten die Floris van Haemstede onder graaf Willem IV verricht heeft.
Lang heeft hij niet van deze titel kunnen genieten. In 1345 sneuvelt hij bij de slag
te Staveren en dan is Haamstede eigenlijk geen echte baanderheerlijkheid meer,
omdat dit een persoonsgebonden titel is. Uiteindelijk wordt de baanderheerlijk
heid Haamstede pas in 1454 officieel door Lodewijk van Gruuthuse afgeschaft.
Het slot te Haamstede
Of Witte ook een burcht te Polanen heeft bewoond, zoals door Van Cittert wordt
beweerd, dient ten zeerste te worden betwijfeld. Witte van Haemstede beschikt
in zijn heerlijkheid over een eigen slot te Haamstede. Bij de restauratie van het
slot in de jaren zestig van de vorige eeuw is deze oorspronkelijke donjon of ver
sterkte woontoren herontdekt. De donjon dateert uit het eind van de dertiende
eeuw. Het is mogelijk dat deze burcht in opdracht van Witte gebouwd is, maar
het lijkt aannemelijker dat zijn voorganger, heer Jan van Haemstede, het vóór
1295 al heeft laten bouwen. De versterkte burcht was een symbool voor de
macht van de heren van Haemstede op Schouwen en vormde -zeker na de ver
woesting van de burcht van Jan van Renesse door de troepen van Wolfert van
Borselen- een bescherming tegen de vijand Vlaanderen en tegen mogelijke loka
le opstandelingen. De burcht lag bovendien op een strategische geografische
plaats en was een baken voor handelaars op de route naar Dordrecht.
De eerste vermelding van een burcht te Haamstede vinden we in een oorkonde
van 1229. Er is geen relatie te leggen met de burg die aan het eind van de negen
de eeuw werd aangelegd als vluchtplaats die bescherming moest bieden bij
invallen van de Vikingen en die ook nu nog bij Burgh te bewonderen is.
Waarschijnlijk heeft er een bescherming in de vorm van een versterkt huis te
Haamstede gestaan en is er later een burcht gebouwd.
Kerk en Slot Haamstede omstreeks 1935. Foto: W.A.F. van Eek(f) Rotterdam/Renesse.
17
