De navolging
Het schilderij 'Darinkdelven' beeldt op realistische wijze de darinkdelverij uit
zoals die zich buiten de poorten van Zierikzee in de destijds nog open getijde
geul de Gouwe afspeelde. Het schilderij laat zelfs toe vast te stellen waar de
onbekende schilder op de dijk van Alteklein gezeten heeft om zijn schetsen te
maken. In zijn atelier heeft hij de schetsen uitgewerkt als een olieverfschildering
op een groot houten paneel. Daarbij is hij wel wat creatief te werk gegaan. De
zaken waar het om gaat zijn wat groter weergegeven en om daar ruimte voor te
krijgen heeft hij bijvoorbeeld het water van de Gouwe, waar je toen toch echt
met zeeschepen overheen kon varen, dicht geknepen tot een geultje. Maar afge
zien daarvan bleven alle elementen op hun plaats. In zuidelijke richting leverde
dat in de ogen van de schilder wel een wat kale horizon op. Daarom heeft hij
daar nog wat kerktorentjes bijgeschilderd die er helemaal niet waren. Uiteindelijk
werd het een imposant en kleurrijk schilderij van een typisch stukje Zeeland met
water, dijken en een stad, en van een gewezen typisch Zeeuwse bezigheid: het
darinkdelven.
voordat het schilderij gemaakt werd met enkele opmerkingen bij de schrijver
Battus in 1515.5 Latere schrijvers breidden het verhaal steeds verder uit.
In 1745 werd het schilderij 'Darinkdelven' door de begaafde tekenaar Cornelis
Pronk nagetekend en vervolgens door J.C. Philipz in gravure gebracht. Geheel
naar de mode van die dagen werd aan de afbeelding een hoge lucht vol wolken
partijen toegevoegd. De titel luidt: 'De ZEL-NEERING of het DARINK-DELVEN,
zoo als het oudtijds, in Zeeland, geoefend werdt.' De verdere uitleg onder de
afbeelding luidt:
'Deeze verbeelding gemaakt naar eene Oude Schildery in't Gasthuis te Zierikzee,
vertoont, in een Gezigt van het Eiland Schouwen en de Stad Zierikzee, de wijze, op
de welke de Darink uit den grond gespit, op hoopen te droogen gelegd, en vervolgens
tot assche verbrand werdt; welke dan naar de Zoutkeeten gevoerd, en, met Zee
water vermengd, tot wit zout werdt gestookt.
Dat darinkdelven werd als
een stripverhaal in 17 episo
des afgebeeld. Niet met een
kadertje om iedere episode,
maar op een schijnbaar
natuurlijke wijze verteld en
geplaatst in het landschap.
We zullen het verhaal hierna
nog in detail bekijken. Dit
verhalende karakter heeft
gemaakt dat men in latere
eeuwen steeds weer terugge
grepen heeft naar dit schilde
rij wanneer men iets wilde
vertellen over de middel
eeuwse zoutwinning in
Zeeland. De literatuur over
die zoutwinning begint kort
24
