Vierkant van een gesloopte stolpboerderij in Noordholland. G. Berends, Historische houtconstructies in
Nederland.
van Hekker dat de stolp zonder invloed van buiten het eiland is ontstaan volgens
mij niet terecht. De vergelijking tussen de stolpen is mogelijk door een studie
over 'Vijf Noordhollandse boerderijbestekken uit de eerste helft van de 17de
eeuw'", de in mijn bezit zijnde tekening van de stolpboerderij K 24 en andere
beschikbare gegevens. Het vierkant van de stolp was opgebouwd uit twee dek-
balkgebinten, voorzien van vier gebintbalkschoren (korbeels) per clekbalkgebint
en twee overstekende gebintplaten met drie gebintplaatschoren per gebintplaat.
In het boek van Berends staat een foto van een zelfde vierkant." Deze foto van
een vierkant van een gesloopte Noordhollandse stolpboerderij is wat de vorm
betreft gelijk aan het vierkant van de stolpboerderij K 24 en per gebintstijl twee
gebintbalkschoren zoals dikwijls voorkomt bij Noordhollandse stolpboerderijen.
De opvallenste overeenkomst tussen beide stolptypen zijn wel de overstekende
balken van het vierkant, de inspringende ruimte bij de mendeuren om voldoende
inrijhoogte te verkrijgen en het ook op Schouwen voorkomende uitgebouwd
woongedeelte. Vorenstaande toont naar mijn gevoel duidelijk op een Noord
hollandse herkomst van dit type boerderij. Aantonen dat ook de vroegere stich
ters, eigenaren en bewoners voor een deel uit Noordholland afkomstig waren zal
moeilijk zijn omdat vele bewoners niet met een achternaam maar met een patro-
niem zijn vermeld. De naam 'Steur' komt in de omgeving van Edam-Volendam
veel voor, maar deze familie is katholiek.
De stichters van de stolpboerderijen
Bij het onderzoek naar de ouderdom van de stolpboerderij viel het op dat van
een aantal boerderijen slechts een klein gedeelte van een blok waarin de boerde
rij stond eigendom was van de gebruiker." Het zou mogelijk zijn dat de stichter
van de boerderij of de latere eigenaar de gebouwen aan de pachter heeft
verkocht en omringende grond zelf heeft gehouden.
51
