sociëteit betekende. De vraag is ook of de in 1802 tot stand gebrachte sociëteit
zonder meer te zien is als een voortzetting van de sociëteit 'Tot Behoud van
Vrijheid en Gelijkheid'. Zo niet, hebben dan in en na 1802 twee sociëteiten naast
elkaar bestaan en dan nog wel in hetzelfde gebouw?
De oplossing van het raadsel wordt misschien gevonden middels de bewaard
gebleven tekst van een acte 'in rechte' (comparitie) van 15 november 1802, die
de oprichting van 'de Avond Societeyt ten Huyze van F. Smith' betreft. Uit die
tekst valt af te leiden dat voorafgaande aan een eventuele oprichting een inteken
lijst is rondgegaan om de belangstelling daarvoor te peilen. Kennelijk waren de
initiatiefnemers er niet gerust op dat de belangstelling groot genoeg zou zijn. Dat
is niet verwonderlijk. De sociëteit kende een historie van ontrouw aan het lid
maatschap, van ledentekort en van vergrijzing. Om leden ertoe te brengen
bijeenkomsten te bezoeken en aan stemmingen over toelating van nieuwe leden
(ballotageprocedures) deel te nemen werden vroeger boetebedingen in het regle
ment opgenomen. Mogelijk is sociëteit 'Tot Behoud van Vrijheid en Gelijkheid'
aan ledenontrouw en ledentekort ten onder gegaan en is daarna gepoogd op
nieuw tot een sociëteit te komen als daarvoor voldoende belangstelling zou
bestaan.
De vraag naar opeenvolging van sociëteitsgezelschappen wordt, zoals uit hier
boven aangehaalde tekstgedeelten naar voren komt, vertroebeld doordat het
woord 'sociëteit' zowel gebruikt werd ter aanduiding van een groep personen als
van een gebouw. Na het vertrek van de sociëteit uit het pand aan de Appelmarkt,
dat al voor 1847 de naam 'Concordia' droeg, trad in 1858 een B.W. Vermunt als
pachter en (volgens De Vos) als 'sociëteitshouder' op. Was 'Concordia' een
sociëteit in die dagen of alleen een vergadergelegenheid annex koffiehuis Het is
De deelnemers aan het diner ter gelegenheid van het honderd-vijftigjarig bestaan van de sociëteit. Op
de voorgrond v.l.n.r.: D., van den Akker, G. van der Vliet, R. Gerritsen, jhr. mr. A.F.C. de Casemhroot
(C.d.K.), jhr. mr. f Schuurbeque Boeije, D.G.A. Lugt. (Collectie Gemeentearchief Schouwen-Duiveland,
Zierikzee),
72
