6 stuivers per uur. Hazardspel, in welke vorm ook, was op boete van 2 Zeeuwse
rijksdaalders verboden. Lezen kon men op de sociëteit de eerder genoemde
kranten. Ruim een eeuw later voorzag de leestafel in tijdschriften als Illustration,
London News, Journal Amusant, Fliegende Blatter, Werldkroniek, De Groene
Amsterdammer en Uilenspiegel. In die veel latere tijd, jaren twintig van de 20ste
eeuw, had men ook een aanzienlijk ruimere keus uit wijnen en dranken. In 1802
kon men kiezen uit rode wijn, malagawijn, punch, likeur en limonade. De index
op de keldervoorraad vermeldde voor het jaar 1923 in totaal 43 verschillende wij
nen en dranken, waaronder champagne.
In een vorige paragraaf werd gewag gemaakt van in de jaren vijftig tanend
geworden belangstelling voor de bridgeavonden. Dat was anders in bijvoorbeeld
1921 toen op 15 december een 'auction-bridge-wedstrijd' gehouden werd (waar
geen robbers maar manches gespeeld werden). Gespeeld werd volgens de regels
in het 'boekje van Dalton'. De wedstrijd vond plaats op de sociëteit in de
speelkamer. Op 29 november 1930 vond in het sociëteitsgebouw weer een
bridge-concours plaats. Daarna was er jaarlijks een concours tot en met het jaar
1939. Mogelijk betekende het oorlogsjaar 1940 een breuk. In latere jaren zijn
opnieuw bridgeclubjes van sociëteitsleden gevormd. In 1916 en 1918 werden
whist-wedstrijden gehouden, die gespeeld werden volgens preference-whist-
regels en met short-whist-berekening. Ook op het biljart werden concoursen
gehouden, zoals in april 1917 met 16 deelnemers en in maart 1918 met 12
gegadigden. Gespeeld werden carambole- en carolinebiljart.
De leden genoten na 1957, maar mogelijk ook al in eerdere jaren, eenmaal per
jaar van een gezamenlijke mosselmaaltijd in het middaguur. Dit werd tot, of was
al, een traditie, die nog steeds onderhouden wordt, behalve dan dat men in 1965
overging naar de avond. Dit stond mogelijk in verband met het voortaan uitnodi
gen van de dames van de heren hij deze maaltijden; in ieder geval zijn de dames
van de heren al sedert vele jaren welkom. Dat was ook het geval bij een excursie
naar Brouwershaven in april 1971, waar men zich door een gids liet rondleiden.
Het geslaagde uitstapje werd het jaar daarop gevolgd door een gezamenlijke
rondwandeling in Zierikzee op een zomeravond. Die zomeravondwandelingen
hield men vol tot en met 1976. In 1996 werden twee buitenactiviteiten onder
nomen, die tot een jaarlijks terugkerend evenement zijn geworden: een boottocht
over het Grevelingenmeer en een autotocht langs dorpskernen op Schouwen-
Duiveland. Jaarlijks wordt een receptie gehouden in het kader van
Koninginnedag voor leden en hun dames. Ook de diësvieringen van de sociëteit
staan sinds lang open voor de vrouwelijke partners van de leden, evenals extra
activiteiten zoals de bridgedrives.
Tenslotte
Het fenomeen 'herensociëteit' was en is in ons land een randverschijnsel. In de
tijd van de Republiek heersten, zeker onder patriottisch gezinden, de idealen van
de 'Hollandse Verlichting', die gericht waren op persoonlijke ontwikkeling en
praktisch nut. Die idealen werden tot uiting en verwezenlijking gebracht in
genootschappen en verenigingen. Dat was ook de situatie in Zierikzee, waar 13
jaar na de landelijke oprichting van de 'Maatschappij tot Nut van 't Algemeen'
een Nutsdepartement werd gevestigd, met vooral pedagogische doelstellingen. Er
kwam een leesgezelschap, 'Tot Nut en Vermaak' geheten (die tegen betaling
'nalezer' was van kranten en tijdschriften waarop de sociëteit was geabonneerd).
81