Het opgeschoten lam liep een beetje pathetisch een versje van Alice Nahon te
wezen. Het trippelde in z'n eentje mee in het zog der weerbaren als het zuiverste
voorbeeld van een displaced person dat mij ooit onder ogen kwam. De coquette,
op hoegenaamd niets steunende ondernemingsgeest waarmee het zich voortrepte,
gelijk iemand die nog allerlei zinrijke levensplannetjes meent te koesteren, ver
leende het dier een speciale tragiek. Je kon opeens duidelijk zien dat lammeren
destijds werden geschapen door een kortzichtig engeltje, dat op een onbewaakt
ogenblik een beetje met de Almacht speelde.
'Kijk nou eens wat je gemaakt hebt? Een lam, sufferd, die je bent!'
'Maar het leek me zo'n aardig beest.'
'Ja, daar kopen we veel voor. Wat moet zo'n wurm in vredesnaam beginnen tussen
al die grote mensen en koeien en paarden
Nu ja, later werd het vergeten en vergeven, maar sindsdien lopen lammeren een
zaam te blaten, over de hei. in de richting meestal van een door Mauve geschil
derd schuurtje. Of wat vuil van doorgestane emoties aan het eind van een stoet
gered vee, ergens in Nederland, zo maar op een landweg.
Offertje - 24 februari 1953 -
Een Hollands binnenhuisje compleet met vader, theepot, moeder, leunstoel, kind,
radio, poes en man op visite. De radio staat aan, de poes slaapt, de vader heeft zijn
schoenen uit, de theepot is leeg en de man op visite ben ik.
'En 't gaat maar door, hè...', zegt de vader. Zijn doorvoede duim wijst over zijn
schouder naar de radio, waaruit gedempte stemmen klinken.
'Beurzen open, dijken dicht', verklaart hij het rumoer. Even zwijgen we en luisteren
naar mensen die met gerechtvaardigde trots tegen elkaar opbieden: wij zoveel
voor het Rampenfonds, wij zoveel, wij zoveel... Alles heeft overgewerkt, ge
zwoegd, geëzeld en Neêrlands bazen blijken welhaast zonder uitzondering ver
momde kabouters te zijn, die aanzienlijke bedragen vertwee- of driedubbelen of
het geen geld kost.
'Mooi hoor...', zegt de vader voldaan, als de uitzending ten einde is. Ik voel dat
we binnen afzienbare tijd over koning Boudewijn te praat zullen komen en blijf
nog even zitten, want madame de Rethy is voor een eenvoudig poorter een kleurig
ondeiwerp, vol romantische gravures.
'Ja, iedereen...', begin ik.
Maar het kind is opgestaan. Een meisje van een jaar of vijf. Ze zat stil en ernstig
bij de radio, maar nu trippelt ze naar haar moeder toe met een gezichtje waarop
besluitvorming te lezen staat.
'Zeg moe...'
'Ja?'
'Ik heb mijn dubbeltje nog. Van gisteren...'
'Nou?'
'Ik wil 't best geven.'
En enigszins hulpeloos:
'Maar - moet je dan een gaatje in de radio maken?'
Thuisvaart -16 mei 1953 -
In de volgestouwde kajuit van het bootje naar Zierikzee zien de geëvacueerde
Zeeuwen elkaar terug. Ze hebben allemaal een geldig voorwendsel gevonden
om weer eens te gaan kijken, hoe het eiland er bij ligt. De magere, Spaans-
34