ORDONNANTIE,
Omdat het niet anders kon, stelde de raad voor om de afslag alleen in de voor-
en namiddag toe te staan. Ook in Brouwershaven, Veere en Vlissingen mochten
onder strikte voorwaarden vismarkten op zondagen doorgang vinden. In heel
Zeeland bleef in de eerste decennia van de zeventiende eeuw een gespannen
verhouding bestaan tussen voor- en tegenstanders van het afslaan van vis op
zondag. De zondagsviering en -rust was jarenlang een punt van grote zorg voor
kerkenraden, classes en synoden.25
NIEUWE, NADERE VERBEETERDE
EN
GEAMPLIOEERDE
Op de VISCH-MARCK
DER. STAD
ZIERIKZEE.
Ordonnantie betreffende de visafslag en vismarkt
TE ZIERIKZEE uit 1763.
Gedrukt By L. van Zwymvoeren, 1753. (Coll. Gemeentearchief Schouwen-Duiveland,
Zierikzee).
De organisatie op de Zeeuwse visafslagen was in de ogen van niet-Zeeuwen
goed geregeld. Toen in het Maasmondgebied, met name in Maassluis, in 1636
moeilijkheden op de afslag ontstonden - er werd teveel belasting ontdoken op
aangevoerde vis - stuurde het hoogheemraadschap van Delfland, als voornaam
ste belanghebbende, een bode naar Veere en Zierikzee om te informeren naar de
gang van zaken op de afslag aldaar. Hij moest er drie zaken onderzoeken.
Allereerst diende hij de manier te bestuderen waarop de verse vis werd afgesla
gen en werd verkocht. Ten tweede moest hij nagaan of ventjagers of verse zee
viskopers mochten mijnen of kopen zonder gereed geld aan de afslager te geven.
Ten slotte moest hij onderzoeken hoe de betaling op de afslag was geregeld.26
Kwaliteitsbewaking
De Staten van Zeeland, de plaatselijke overheden en zelfs de centrale overheid
deden er alles aan om de kwaliteit van haring, gezouten en verse vis zo goed
mogelijk te houden. Alle betrokkenen waren namelijk bang voor klachten van
consumenten. Haring en gezouten vis waren een te belangrijk export-product
waarmee niet gesjoemeld mocht worden. Talloze plakkaten werden gepubli
ceerd. De inhoud betrof het tijdstip van de vangst, de manier van bewerken en
inpakken en de standaardisatie van het verpakkingsmateriaal. In eerste instantie
13
