Nauwkeurig worden in de verplichte rapportages van de toestand van het onder
wijs in de gemeente ook de aantallen leerlingen die de school bezoeken geno
teerd. In de nieuwe Onderwijswet van 1857 is voor het eerst een leerlingenschaal
opgenomen, die het maximum aantal kinderen per onderwijzer regelt. Onder de
oude wet was het nog mogelijk dat één schoolmeester de verantwoordelijkheid
had voor 100 leerlingen of meer. Wilde hij hulp van een ondermeester, dan moest
hij deze uit eigen zak betalen. Kwekelingen kostten hem niets. De nieuwe wet
verplicht de gemeente bij zeventig leerlingen een hulponderwijzer aan te stellen
tegen een jaarsalaris van 200. Kwekelingen hebben voortaan recht op 25.
In Burgh wordt het aanstellen van een kwekeling aanvankelijk 'te bezwarend
geacht'. Het geld ontbreekt en bovendien heeft de school alleen in de winter
maanden meer dan zeventig kinderen.
In 1861 laten Gedeputeerde Staten weten dat het Burghse schoolhoofd te veel
werk heeft. Er moet dan ook een kwekeling worden aangesteld. De raadsleden
vinden dit overdreven en zijn niet van plan te helpen. GS denken hier anders
over en bevelen de raad nu tot benoeming over te gaan. Er is veel discussie over
dit punt, maar het resultaat is toch dat de hoofdonderwijzer 25 krijgt voor het
aantrekken van een kwekeling.
Jan Albertus Manus van derjagt 1806 - 1881) Maria Anthonetta de Munter 1811 - 1894
(Coll. C.J. Boot, Alphen aan de Rijn)
Tien jaar later kijken de raadsleden anders tegen deze zaak aan. In de vergade
ring van 3 september 1872 vindt de raad dat 'het ijverige hoofd der school' hulp
nodig heeft. Er wordt besloten een geschikt persoon voor deze betrekking te
zoeken; meester C. Bakker te Haamstede wordt gedurende een paar winters als
hulponderwijzer aangesteld op een jaarwedde van 300.
Dat de raad en ook de inwoners van Burgh het werk van hun schoolhoofd waar
deren, blijkt duidelijk uit de festiviteiten rond zijn 25-jarig ambtsjubileum. In de
Zierikzeesche Nieuwsbode van 4 augustus I860 is een uitgebreid verslag van
deze feestdag, waarvoor de belangstelling algemeen is, opgenomen.
42
