sa. sa. wiet,
r5I
Aan het einde van het schooljaar 1922, deed Maarten Klok eindexamen aan de
Rijks-HBS en ging naar de Kweekschool voor Onderwijzend Personeel. Hij wilde
leraar Duitse Taal worden. Zijn vader besefte dat Maarten hem later niet zou
opvolgen als manufacturier. Inmiddels was er, behalve de zakelijke zorg, ook
ernstige ongerustheid ontstaan over de gezondheid van Pieters vrouw Clara Alida,
die een levensbedreigende oogaandoening bleek te hebben. Clara overleed in
1923, 44 jaar oud, in haar geboortehuis boven de winkel. Pieter kocht een graf
ruimte voor haar naast het graf van haar vader Samuel Johannes. Uit de Memorie
van Successie bleek dat de waarde van de winkelvoorraad nog maar een fractie
was van die in I860, dat er maar weinig van klanten te vorderen viel en dat de
hoeveelheid contant geld minimaal was. De conclusie is dan ook dat de Firma
Johannes Ochtman in 1923 niet goed meer functioneerde en hoegenaamd geen
rendement opbracht.
Kon Pieter Klok er niet mee stoppen en de zaak verkopen? Nee, dat was geen
optie. Hij zou het pand nog wel redelijk hebben kunnen verkopen, maar good
will voor de zaak mocht hij niet verwachten. Stel dat hij het pand voor 7.000
had verkocht en met die opbrengst zijn schulden voldaan, dan had hij te weinig
overgehouden om ergens onderdak te vinden en zijn kinderen te kunnen onder
houden. Zou hij als 50-jarige nog bij iemand in dienst genomen worden? En dus
ging Pieter Klok als koopman door en bleef de Firma op de Appelmarkt bestaan.
In 1932 kreeg hij zijn enige kleinkind, een zoon van Maarten Klok en Lien Merle,
die volledig naar hem vernoemd werd en die later een familie- en zakengeschie-
denis over de Firma zou schrijven.
Pieter woonde achter de zaak. Er was na het vertrek van zijn kinderen alleen nog
een inwonende huishoudster; winkelpersoneel had hij niet meer, maar nog wel
een knecht/bediende voor het ophalen en wegbrengen van was- en strijkgoed en
voor het afhalen van wat nieuwe manufacturen bij cle Koophandel aan de
Nieuwe Haven of bij het tramstation van de RTM. Pieter hield, ondanks zijn
geringe omzet en klantenkring, de standaard van de Firma Johannes Ochtman zo
hoog mogelijk; hij kende iedere klant persoonlijk, kon goed met hen omgaan en
deed wat hij beloofde.
Pieter was lid van het oprichtingscomité voor het Vliegveld Haamstede. Hij heeft
genoten van de opening ervan en van de indienststelling van de "Zeeuwse Lijn",
de luchtverbinding van Amsterdam-Schiphol via Rotterdam-Waalhaven en
Haamstede naar Souburg bij Vlissingen.
■A?itl (Kamer van (A 'ccphancfe/ en (jFabriekcn
veer tie (Aveuuwcbc (Ailantlen.
C/tier ik% ec.
Visitekaartje P. Klok als lid Kamer van Koophandel.
64
