deze moesten direct mondeling in dialect vertaald worden. De zinnen zijn der
halve kort en eenvoudig gehouden. Ik verwachtte dat door deze werkwijze de
invloed van de geschreven taal minder zou zijn, waardoor een objectiever beeld
zou ontstaan.
Hieronder treft u enige van de te vertalen zinnen aan:
1Ik ben gisteren vroeg naar bed gegaan.
2. Al 20 jaar rookt hij een pijp.
3. Bij de deur blijft hij wel wachten.
4. Hij past op de zaak.
5. Ze had zo'n pijn in haar keel.
Verklaring:
Door cursivering worden in bovenstaande zinnen de woorden aangegeven
waar mogelijk handhaving van de oorspronkelijke sjwa optreedt.
In de vetgedrukte woorden kan diftongering uitgebleven zijn.
Bij de woorden pijp (zin 2) en blijft (zin 3) was mogelijk een wisseling van <ij>
naar <uu> te verwachten.
Test 3Beoordelingstest
Grammaticaal aspect: syntaxis
In het dialect van Schouwen-Duiveland, komt het gebruik van perifrastisch doen
(De Vin, Van der Zande 1997) veel voor. Aan de hand van een aantal beoorde
lingszinnen zal dat getoetst worden. 'Perifrastisch doen' is het verschijnsel van
het omschrijven van een handeling met het werkwoord doen, zoals bijvoorbeeld
in: hij doet de verwarming aanzetten, in plaats van: hij zet de verwarming aan.
In haar artikel in Forum der Letteren 'De hardnekkige vooroordelen over de regi
onale doen+infinitief-constructie'(1994) spreekt Leonie Cornips overigens uit, dat
de bewuste constructie vooral binnen het domein van de kindertaal en de regio
nale spreektaal voorkomt. 'Regionaal' moet naar mijn idee in dit kader ruim - dus
niet verwijzend naar een specifieke subregio - worden opgevat. In die zin pleit
het artikel van Cornips tegen de uitspraak van De Vin omdat volgens hem spra
ke is van een specifiek dialectelement van het dialect op Schouwen-Duiveland.
Zin 4 in de beoordelingstest was als het ware verstopt tussen de 'doen-zinnen' om
mogelijk nog een van de weinige syntactische afwijkingen in het dialect van Schouwen-
Duiveland te constateren. Het zou gaan om een infinitief met 'te'-constaictie.
Doel beoordelingstest:
1. Nagaan in hoeverre perifrastisch 'doen' als dialectverschijnsel bij de dialect
sprekers op Schouwen-Duiveland nog voorkomt.
2. En passant nagaan in welke mate de bijzondere te infinitiefconstructie bij de
dialectsprekers op Schouwen-Duiveland nog een rol speelt. In de standaard
taal wordt in dergelijke gevallen het voorzetsel 'te' niet gebruikt.
Wijze van afnemen test:
De informant kreeg op papier een negental zinnen aangeboden. De informant
las vervolgens zin voor zin voor en gaf per zin aan of deze voor hem of haar
acceptabel was. Vervolgens omcirkelde de informant 'ja' of 'nee'.
De opdracht bij deze test luidde:
Geef aan welke van deze zinnen u afgezien van de inhoud ook zou gebruiken.
1. Doe jij vandaag de afwas? [ja - nee]
2. Hij doet iedere zaterdag de auto wassen, [ja - nee]
3. Ze verdoet veel tijd met wassen, [ja - nee]
4. Ik heb nog zes mud aardappelen te staan, [ja - nee]
130