plan voor het hele hypotheekpakket' te ontwikkelen. Er werden ook steeds meer
hypotheken aangeboden via makelaars. Vos wenste dat betrokken hypotheekgevers
in elk geval een cliëntenrekening openden en hun brandverzekering via de Spaar
bank afsloten. Makelaars brachten tenslotte ook hun aanbrengprovisie in rekening.
Er moesten hoe dan ook zoveel mogelijk revenuen verkregen worden via neven
inkomsten. In 1972 ging men in samenwerking met de Nederlandse Reisvereniging
(NRV) vakantiereizen verkopen. Een jong personeelslid zou hiervoor een speciale
opleiding gaan volgen. Er werkten inmiddels, eind 1971, vijf mannen en drie
vrouwen op de bank: directeur F. Vos, L.J. van der Linden, J. van Urk, J.G.E. van
de Vate, L. Kaashoek en G. de Waal, L.A. Boogerd en J.P. Prent. Deurloo zat nog
in dienst. Toch kon men het werk nauwelijks aan. Vooral de vervaardiging van de
dagafschriften met de schrijfmachine kostte veel tijd. Men overwoog daarom de
aanschaf van een 'machine' die driehonderd dagafschriften per uur kon verwerken
en die de boekhouding volledig machinaal kon afhandelen. De machine, in feite
een computer, zou, geheel geprogrammeerd en geïnstrueerd, 60.000 gulden kosten.
Vooral Vos drong aan op aanschaf, maar Doeleman die normaal gesproken altijd
meteen in was voor vernieuwingen, wilde eerst zeker weten of de 'machine' echt
alle mutaties, inclusief renteberekeningen, van de spaargirorekeningen aankon.
Hij zou persoonlijk eens in Rotterdam gaan kijken hoe het apparaat daar voldeed.
Enige contanten voor de aankoop had men wel in kas, want de brutowinst over
1971 bedroeg ruim 76.000 gulden.
Nadat Doeleman met zijn schoonzoon de heer Schotte bij Victor in Rotterdam was
langs geweest, waarbij bleek dat de ankerponsbandmachine kon worden aange
sloten op de automatiseringsmachine besloot men tot aanschaf over te gaan.16''
Temeer daar de Compudata 551 8K ook compatible bleek met de Century-200 van
het CAS in Arnhem. Uiteindelijk zou de totale aanschaf, inclusief 14 procent BTW,
toch nog 90.000 gulden bedragen, met de garantie dat eventuele storingen binnen
24 uur verholpen zouden zijn en het bedienend personeel in Zierikzee geïnstrueerd
en begeleid zou worden, zolang het nodig was. Op voorstel van Vos werd er meteen
ook een nieuwe geldtel-en sorteermachine aangeschaft bij Cikam N.V. in Amsterdam.
Het vorige telapparaat was verouderd. Tenslotte was er nog een fotokopieerapparaat
nodig om kopieën van de binnenkomende giroslips, bankafschriften en betaal
cheques als bijlagen mee te kunnen sturen bij de dagafschriften voor de cliënt.
Deurloo herinnert zich hoe de komst van de computer het werk op de bank ver
lichtte: 'We moesten toen nog zelf afschriften maken, aanvankelijk met de schrijf
machine en later met behulp van de computer. Die computer maakte drie keer
per dag een run, om elf, veertien en zestien uur. Van elke run werden afschriften
gemaakt die samen in een enveloppe werden gedaan en nog diezelfde dag, aan
het begin van de avond, werden thuisbezorgd door de heer Kaashoek en Marja
Vos, de dochter van directeur Vos. Er werd heel laat afgesloten, dus iemand die
om twee uur 's middags geld haalde, kreeg nog diezelfde avond het afschrift met
zijn nieuwe saldo in de bus. In principe kon je zelfs drie afschriften op een dag
krijgen, van elke run een. Het was een veelzijdige computer. Vooral procuratie
houder L.J. van der Linden had de aanschaf en het gebruik van de computer sterk
aanbevolen. Er moest een speciale kracht voor aangetrokken worden. De boek
houding werd erin gestopt, de verzekeringen, de effectenhandel en het vreemde
geld. Er is mee gewerkt tot 1985.'
1Ó9. Dit was belangrijk, want waardoor kon een gescheiden circuit, zoals verlangd door Nederlandsche Bank,
van eigenlijke en oneigenlijke spaargelden verwezenlijkt worden.
159
