5.riesdaelder, rijksdaalder is natuurlijk niet een heel oud woord. Het werd pas
in de 20e eeuw geïntroduceerd. Het gaat hier 0111 een later verzeeuwst woord
(ij is ie geworden). Later is op Schouwen-Duiveland de k gesyncopeerd en
kregen we hier riesddaelder.
ó.overpraete, ik vermoed dat hier sprake is van een in Bruinisse ingeburgerde
contaminatie (woordvervlechting) van het standaardtalige ompraten en over
reden.
7.a lank a, al lang al
8.zurrege, zorgen. Let bij deze vorm op de o/u wisseling. Woorden die in de
standaardtaal met o geschreven worden, krijgen in de Zeeuwse dialecten vrij
gemakkelijk een u-klank. Denk bijvoorbeeld ook aan vork/vurk en dorp/durp.
In zwrege is ook sprake van de eerder vermelde apocope (verwijdering van
de slotletter van een woord) van de slot -n bij werkwoordsvormen in het
meervoud.
9.schutteltje, schoteltje. Hier zien we evenals bij het vorige woord een klank
wisseling o/u, zij het dan dat hier sprake is van een oorspronkelijke lange 00-
klank.
10.ze zat nie gauw verlege, het woord verlege houdt waarschijnlijk verband
met het in het Woordenboek der Zeeuwse dialecten genoemde woord verlee:-
hen, hetgeen het spoor bijster zijn betekent. De g in verlege zou wellicht een
vorm van hypercorrectie kunnen zijn. Hypercorrectie is het fenomeen waarbij
de dialectspreker de standaardtaal onvoldoende beheerst, maar toch zo netjes
mogelijk probeert te spreken en vervolgens daarbij uitspraakfouten maakt..
11.gelokkig, op Schouwen-Duiveland is sprake van de klinkertegenstelling u
versus o. Voor Schouwen wordt de o gebruikt, terwijl men zich in Duiveland
bedient van de u, zoals bij lucht/locht, geluk/gelok. Uitzonderlijk in Bruinisse
is dat men ook sprak en spreekt van familie Gelok in plaats van de orginele
familienaam Geluk.
12.oade, had. Hier een typische vorm uit het dialect van Duiveland, maar meer
specifiek nog van Bruinisse. Zowel in de enkelvoud - als in de meervoud
vorm wordt oade gebruikt: mun oade. In bovenstaande tekst komt de vorm
ook een enkele keer bedoeld als meervoudvorm voor.
13-opkweeke, opvoeden of grootbrengen. Op Schouwen-Duiveland kweekt
men naast bloemen en planten, ook mensen en dieren op. Let bij deze werk
woordvorm ook op het ontbreken van de slot-n.
I4.bestie, komt van het standaardtalige bedstede en heeft de betekenis van de
vroeger achter de wand van de woonkamer ingebouwde slaapplaats. In bes-
tie is de klinker van de laatste lettergreep vernauwt tot -ie, evenals in Aemstie
(Haamstede) en ostie (hofstede).
Tot slot van dit artikel nog een afsluitend gedicht zonder commentaar (wel 1
woordverklaring!). Ik heb het geplaatst vanwege het feit dat de mosselkwekers
minder florissante tijden doormaken op dit moment. Vangstbeperkingen, weers
omstandigheden, wensen van milieuorganisaties hebben zeker 2006 voor mos
selkweker en de mosselminnende consument geen gunstig mosseljaar gemaakt.
Toen mevrouw Wiebrens in de jaren 80 van de vorige eeuw een loflied op de
mossels uit Bruinisse maakte, was het een heel wat positiever verhaal over de
mossel.
129