Een Koolhoven FK-51 lesvliegtu ig tijdens de mobilisatie op Haa mstede. Vanaf de herfst va n 1939 was
de voortgezette vliegeropleiding van het Wapen der Militaire Luchtvaart op Haamstede gevestigd, (foto
Nederlands Instituut voor Militaire Historie)
het 'vliegveld West-Schouwen' officieel geopend door de Commissaris van de
Koningin in Zeeland, jhr. mr. J.W. Quarles van Ufford. Spoedig nadien werd de
naam gewijzigd in vliegveld Haamstede. Na een proefperiode van twee maanden
opende de KLM op 4 juli 1931 officieel een luchtlijn tussen vliegveld Waalhaven
bij Rotterdam en Haamstede. De vlucht nam ongeveer twintig minuten in beslag.1
In 1932 werd de lijn doorgetrokken naar Vlissingen en het jaar daarop naar
Knokke-Zoute in België.
In de daaropvolgende jaren groeide Haamstede langzaam maar zeker uit tot een
'echt' vliegveld met steeds meer faciliteiten. Zo werd de infrastructuur op het
vliegveld in 1934 uitgebreid met een restaurant en een verkeerstoren en in 1938
verrees op last van het ministerie van Defensie aan de zuidkant van het vlieg
veld een hangaar. In 1939 werd de succesvolle KLM-lijn vanwege de gespannen
internationale situatie stilgelegd en kreeg het vliegveld louter een militaire func
tie. Na de afkondiging van de mobilisatie werd de voortgezette vliegeropleiding
van het Wapen der Militaire Luchtvaart van de Koninklijke Landmacht - de lucht
strijdkrachten vormden in die jaren nog geen zelfstandig krijgsmachtdeel - van
Soesterberg naar Haamstede verplaatst. Kort voor het uitbreken van de oorlog in
Nederland, op 13 maart 1940, vorderde Defensie het vliegveld in zijn geheel.2
In Duitse handen
Vanwege zijn functie als militair vliegveld ontsnapte Haamstede tijdens de mei
dagen van 1940 niet aan de aandacht van de Duitse luchtmacht, de Luftwaffe.
Als eerste namen in de vroege morgen van 10 mei twaalf tweemotorige
Messerschmitt Bf 110-jachtvliegtuigen het Zeeuwse vliegpark 'onder handen'. In
zijn autobiografie beschreef de commandant van de Duitse eenheid, Hauptmann
W. Falck, hoe de voorbereiding en uitvoering van de missie naar Haamstede in
zijn werk gingen:
"Noch am Nachmittag des 9. Mai erhielten wir detaillierte Einsatzbefehle für den
ncichsten Morgen. Ich sollte mit meiiter Gruppe den Flugplatz Haamstede auf
der Insel Schouwen anfliegen, dort alle Flugzeuge zerstören, die Einrichtungen
48