tien oorlogsvluchten vanaf het Schouwse vliegveld, waarvan de kortste zes minu
ten duurde en de langste 63 minuten. Gevechtscontacten met de RAF hadden
Lange en zijn collega's niet of nauwelijks. Hoogstwaarschijnlijk behaalde de 8./
JG 54 geen overwinningen vanaf Haamstede, wat ook kwam door de korte duur
van hun verblijf. De Messerschmitts vertrokken op 16 november alweer naar het
Zuid-Hollandse Valkenburg en van daar naar Dortmund, waar de Staffel, vooraf
gaande aan de aanval op de Sovjet-Unie, met nieuw personeel en materieel werd
uitgerust.
In de periferie van de luchtoorlog
Na het vertrek van de 8./JG 54 halverwege november 1940 duurde het een hele
poos alvorens de Luftwaffe weer permanent vliegtuigen op Haamstede statio
neerde. Zeker in 1941, toen de luchtstrijd boven Nederland nog lang niet in volle
hevigheid was ontbrand, kon het voorkomen dat een relatief onbeduidend vlieg
veld als Haamstede een tijdlang alleen dienst deed als basis voor tussen- of voor
zorgslandingen. Dat er in deze periodes wel degelijk sprake was van enig vlieg
verkeer, valt op te maken uit enkele ongevallen die plaatsvonden wanneer geen
eenheden op het vliegveld waren gestationeerd. Zo sloeg eind januari 1941 een
Bf 109E bij de landing over de kop. Twee andere ongevallen - waarbij eveneens
Messerschmitts betrokken waren - vonden plaats in juni van dat jaar.20
Of er nu vliegtuigen op Haamstede waren gestationeerd of niet, in 1940 en 1941
werd de westpunt van Schouwen veelvuldig 'bezocht' door RAF-vliegtuigen. In
ruim anderhalf jaar tijd noteerde de plaatselijke Luchtbeschermingsdienst meer
dan 100 aanvallen en bominslagen. Lang niet allemaal waren dit echter gerichte
aanvallen op het vliegveld. Bovendien waren er nooit meer dan enkele vliegtui
gen bij deze aanvallen betrokken.21
Sommige bronnen wijzen erop dat een Staffel (of een gedeelte daarvan) van de
Erganzungsgruppe (een operationele opleidingseenheid) van het JG 26 geduren
de de zomer van 1941 op Haamstede verbleef. Zekerheid bestaat daarover ech
ter niet. Wel staat vast dat op 8 september de 2./JG 52, onder commando van
Oberleutnant R. Göbel, op Haamstede neerstreek. De I./JG 52 wras vanaf eind
1940 tot eind september 1941 belast met de verdediging van het Nederlandse en
Noord-Duitse kustgebied en was daarbij op verschillende vliegvelden gestatio
neerd. Van Göbels Staffel maakte Unteroffizier F. Metzier op 18 september aan
spraak op een neergehaalde Blenheim, zijn derde overwinning.22 Na minder dan
Het ging niet altijd goed
Op 27 januari 1941 sloeg
Feldwebel F. Schöpe van de
5./JG 52 met zijn BF-109E
over de kop. De Duitse vlie
ger raakte hierbij gewond,
(foto R. de Visser)
57