1938. Openluchtsamenkomst van
koips Zierikzee op de haven van
Colijnsplaat. (Cull. Joop van Loo.)
In de branding 1940-1945)
Op 1 September 1939 brak de Tweede Wereldoorlog uit en werd het Nederlandse
leger gemobiliseerd. Spannende maanden braken aan, want Nederland deed er
alles aan om de neutraliteit te behouden. Toch werd ons land op 10 mei 1940 bij
de oorlog betrokken toen de Duitsers de grens overkwamen. In de vijf dagen die
volgden, bood het Nederlandse militaire leger heftig verzet. Pas nadat Rotterdam
zwaar was gebombardeerd, capituleerde het Nederlandse leger. Op 15 mei werd
de capitulatieovereenkomst getekend. Zierikzee kwam pas op 17 mei in handen
van de Duitsers.
Aanvankelijk leek het erop dat de bezetter het Leger des Heils, en dus ook korps
Zierikzee ongemoeid zou laten. De samenkomsten op zondag en de verschillende
activiteiten voor volwassenen en kinderen konden in elk geval zonder veel
problemen voortgezet worden. Toch maakte de bezetter het werk van het Leger
langzaam maar zeker moeilijker en kwam het Leger volop in de branding terecht. Zo
verscheen in augustus 1940 een paginagroot artikel in het nationaal-socialistische
'Nationale Dagblad' waarin tegen het Leger stemming werd gemaakt. Ook werden
openbare collectes verboden. Van het Leger werd verwacht medewerking te geven
aan de op 22 oktober 1940 opgerichte Winterhulp Nederland. Het is niet bekend
of korps Zierikzee dit ook daadwerkelijk gedaan heeft. Wel weten ze dat het korps
in januari het gebouw aan de Postsstraat verlaat. Uit het predikbeurtenoverzicht
in de Zierikzeesche Nieuwsbode blijkt namelijk dat de samenkomsten tot en met
5 januari 1941 in de korpszaal aan de Poststraat werden gehouden en dat vanaf
12 januari het korps bijeen kwam in de grote zaal van restaurant Concordia, aan
de Appelmarkt.
De situatie kwam op een dieptepunt toen de korpsofficieren van dat moment.
Adjudante C. Ras en luitenante M. Toorenbeek, een op 22 maart 1941 gedateerd
schrijven van commandant Vlas ontvingen met de dramatische inhoud: 'de slag
is gevallen, het Leger des Heils bestaat niet meer'. Vlas maakte duidelijk dat de
105
