END RIK EI NOG ÊÊL VEE STIKJES TE LAAHEN.
Een dialectschrijver van nu met typische elementen uit het dialect van
Schouwen-Duiveland
door drs. Rob C. van Leeuwen
Inleiding
In een dialectartikel in de Kroniek van het voorgaande jaar
met de titel '...geweun, spontaan, zo 'k. dinke schrief ik 't
op....', heb ik geschreven dat de meeste dialectschrijvers niet
altijd even nauwkeurig zijn bij het weergeven van dialectklan
ken. Als excuus voor dit verschijnsel werd door mij aangege
ven dat ons alfabet niet toereikend is om alle klanken uit ons
dialect op de juiste wijze weer te geven. Wel is in het bewus
te artikel vermeld dat een aantal dialectschrijvers er toch in
geslaagd is om met geschreven dialect de werkelijkheid van
correcte klankrealisatie te benaderen.
Ik noemde destijds uit de vorige eeuw onder andere wijlen Ad Leijdekkers en
Tinus Bij de Vaate als positieve representanten van het schrijven in het dialect.
In de huidige tijd hoort ook zeker Endrik in het rijtje van dialectschrijvers die
op een zeer aanvaardbare wijze het dialect uit de Westhoek in geschrift gestalte
geven.
Aan de hand van enkele dialectfragmenten van Endrik zal ik in dit artikel stil
staan bij een drietal dialectelementen die kenmerkend zijn voor het dialect van
Schouwen-Duiveland. Het gaat hierbij clan om: persoonlijke voornaamwoorden
in subjectvorm1 meervoud, de voor het dialect van Schouwen-Duiveland typisch
dialectische constructie met 'hebben te infinitief en tot slot het gebruik van
'perifrastisch doen'2. Alvorens tot de fragmenten en wat taalkundige kanttekenin
gen over te gaan eerst wat over leven en werk van Endrik.
Wie is Endrik?
Er zijn nog wel eens schrijvers die zich hullen in een mysterie over hun identi
teit. Zo is onze Endrik niet. Endrik, pseudoniem voor Henk Blom werd geboren
in Nijmegen. In het jaar 1955 kwam hij vanuit Nijmegen naar Renesse. Hij had in
Nijmegen zijn studie aan de kweekschool voltooid en startte in Renesse als jong
onderwijzer aan de openbare lagere school. In 1959 werd hij hoofd van dezelfde
school.
De belangstelling voor taal en dialect was bij Endrik van jongst af aan aanwezig.
Zijn vader was afkomstig uit Noord-Holland en sprak het Westfries dialect, zijn
moeder kwam uit de Achterhoek en was vertrouwd met het dialect uit die streek.
Endrik trouwde later met een 'Renessance' (inwoonster van Renesse), zoals hij
dat noemt. De vele contacten die voortvloeiden uit zijn functie van hoofd der
school en het feit dat hij een Schouwse schoonfamilie had, zorgden ervoor dat
Endrik zich het dialect van Schouwen-Duiveland in de loop der jaren eigen kon
maken. Markant hierbij is dat in de taalkunde op basis van onderzoeken is geble
ken dat men slechts tot het I4e levensjaar zich op een aanvaardbare wijze een
dialect kan verwerven. Endrik is dus een positieve uitzondering op dit weten
schappelijk onderzoek.
Henk Blom
135
