daar gebruik van. Zo staat in de lijst van abonnees van 1915 W Merle als bereikbaar
op nummer 34 vermeid en zijn zwager Adriaan Gaanderse op telefoonnummer 1. De
nummers behoorden toen nog bij het pand en niet bij de abonnee.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog lag het neutrale Nederland ingeklemd tussen de
strijdende partijen Duitsland, België, Frankrijk en Groot-Brittannië. De in- en uitvoer
van goederen per spoor of per schip was daardoor maar zeer beperkt mogelijk en
dat heeft grote invloed gehad op de Nederlandse groot- en detailhandel, ook op
Schouwen-Duivelancl. Aanvoer van koloniale waren uit Nederlands Oost-Indië of uit
de West was nauwelijks meer mogelijk. In die jaren besloot Adriaan Gaanderse uit
Zierikzee weg te gaan. De moeder van Jans Gaanderse-Merlel Neeltje Merle-Cas-
hoek/van der Valk-Cashoek, zou met haar dochter meeverhuizen naar Rotterdam.
Adriaan kwam met zijn zwager Willem Merle overeen, dat Willem de zaak aan het
Havenplein zou overnemen. Dat alles gebeurde begin september 1917 en werd in
twee aaneengesloten advertenties in de Zierikzeesche Nieuwsbode bekendgemaakt.
Willem liet de naam van de zaak Gaanderse - Naast de Beurs' bestaan en voegde
daar alleen W Merle aan toe. Na het afstoten van zijn winkel aan de Schouwsche
Botermarkt (Varremarkt) en na de aanloopperiode in zijn nieuwe zaak, kwam in
november 1918 een einde aan de Eerste Wereldoorlog. Geleidelijk werd het leven in
Zierikzee en op het eiland weer normaler. Ook de overzeese handel kwam weer op
gang. Van die tijd af kon Willem weer koffiebonen, thee, aardnoten en specerijen uit
Indië laten overkomen, wijn uit Frankrijk en sherry uit Spanje. Sinds die tijd was hij
grossier in koloniale waren, wijnen en gedestilleerde drank, naast detaillist in krui
denierswaren. De vergunning tot winkelverkoop van alcoholische dranken per fles
had hij van Adriaan Gaanderse overgenomen. In een schuur op het achtererf liet hij
een grote gasbrander installeren om koffiebonen en pinda's te branden.
In 1924 werd in Zierikzee besloten een Sinterklaasfeest te organiseren, waarbij het
gemeentebestuur, het verenigingsleven en de middenstand betrokken werden. Aan
de auteur van Zeeuwse geschiedenisverhalen, J. Stamperius, werd gevraagd een
boek 'voor jong en oud' te schrijven. Hij deed dat onder de titel 'Sint Nicolaas te
Zierikzee". Het boek werd uitgegeven door de plaatselijke drukkerij A.C. de Mooy.
Stamperius schreef zijn boek als een verslag van het tweedaagse bezoek van Sinter
klaas aan de stad en schonk daarnaast ook aandacht aan een deel van cle stadsge
schiedenis en aan een aantal markante gebouwen. De uitgever voorzag het boek
van zwart-wit foto's, die tijdens het bezoek waren gemaakt. De fabrikant van bakke
rijgrondstoffen, H.J. Doeleman en grossier-kruidenier W Merle bestelden tevoren bij
De Mooy een aantal exemplaren voor hun familie, klanten, werknemers en andere
relaties. In de bibliotheek van het Gemeentearchief van Schouwen-Duivelancl zijn
drie verschillende exemplaren van Stamperius' boek aanwezig: één waarop staat 'Fa.
De Mooy, drukker-uitgever', één met 'Aangeboden door Hjl Doeleman', en één met
'Aangeboden door W Merle, Zierikzee'. Het exemplaar van H.J. Doeleman draagt het
wapen van Zeeland met daaronder de naam van zijn fabriek 'Zeelandia'. De exemplaren
van De Mooy en Merle vertonen het stadswapen van Zierikzee.
In 1929 werden de winkel en het magazijn gemoderniseerd. Langs de lange wand
van de winkel, aan de kant van de Beurs en de Kleine Kerk werd een geheel nieuwe
indeling gemaakt voor kleinformaat kant-en-klaar verpakte artikelen en voor diverse
soorten koffiebonen. De toonbanken werden vernieuwd en van een opstaande glas
wand voorzien zodat de klanten veel meer van het assortiment aan kruidenierswa
ren, biscuits, repen, flikken en snoepgoed voor jong en oud van dichtbij konden
zien om zo hun keuze te maken. Een moderne kassa prijkte in het midden van
25
