wordt afgeleverd en die kennelijk nog niet droog is. Op 2 oktober 1917 wordt de
omvang van de problemen eerst goed duidelijk. De diverse Brandstofcommissies
willen de Schouwse turf niet. De turf is te nat en vaak gebroken met veel molm.
Dat komt doordat de turf in het schip is gestort en niet gestapeld. De handel
maatschappij zegt voor 1000 kg turf niet meer te kunnen geven dan 27. Tien
dagen later wil ze nog maar 17,50 per ton betalen en wordt gesproken over
afzet aan de industrie, zoals aan groentendrogerijen. Fokker moet op het kantoor
van Hoven ITenny's in Den Haag de problemen gladstrijken.
Op 2 november zegt de Brandstoffencommissie in Zierikzee te beschikken over
circa 700.000 turven20. Rekening houdend met de berekende droging tot 45%,
zou dit aantal turven overeenkomen met 1,5 miljoen kg derrie. Dankzij de cor
respondentie met de handelmaatschappij kennen we ook de plaatsen waar de
Schouwse turf naar toe ging. Van de 1,4 miljoen kg turf die is verscheept, ging
de helft naar cie verafgelegen plaatsen Enkhuizen en Zutphen. Van de andere
helft ging het meeste naar Brouwershaven, Oude Tonge en Schiedam en kleinere
hoeveelheden naar Ouddorp, Middelharnis en Dirksland. Deze hoeveelheid staat
omgerekend voor 3 miljoen kg derrie. De genoemde hoeveelheid uit Zierikzee
én de genoemde export samen is 4,5 miljoen kg derrie. Dat komt globaal over
een met de ruim 4 miljoen kg derrie die men van juli tot september 1917 in de
Zuidhoekinlagen heeft gedolven.
Op 5 november 1917 klaagt Hoven Henny's dat 'de turf nat was en veel fijn (turf-
gruis) bevatte'. Het watergehalte was hoger dan 50%, terwijl droge turf slechts 20%
water mag bevatten. Veel Brandstoffencommissies willen deze onbruikbare turf
niet. Op 20 november schrijft de handelmaatschappij dat een geraadpleegde Friese
deskundige tot de conclusie kwam, dat deze turf de lossingskosten niet waard is.
De handelmaatschappij schrijft geprikkeld 'dat wij bezwaarlijk deze stukken veen
kunnen betalen voor halfdroge turf. Uit deze gang van zaken blijkt overduidelijk
Uitzicht van af de zeedijk op de Zuidhoekinlagen (2007). Dwars door de waterrijke inlaag loopt het
verlegde van de Lage Zandweg (thans Steenovenseweg). Links daarva n liggen de plassen die in 197 7
ontstonden door de turjwinning. Achter de inlaagdijk zien we het dak van de laatste boerderij aan de
Steenovenseweg en ook de SI: Lievens Monstertoren.
(foto: F, Beekman)
39
