Na de lagere school doorlopen te hebben ging hij naar de Rijks HBS in de
Manhuisstraat te Zierikzee. Op de school was hij tevens actief als redacteur van het
schoolblad 'Contact'. Ja zijn ambitie kwam al vroeg aan het licht. Hij won met een
artikel zelfs een reis naar Noorwegen.
Naast het succesvol afsluiten van de HBS-opleiding kreeg in deze periode ook zijn
schrijftalent de gelegenheid zich te ontplooien.
In de oorlogstijd van 1940 -1945 werd Tinus met tussenpozen in Duitsland te werk
gesteld. Dat was een zware tijd, maar hij wist te ontkomen en dook uiteindelijk ver
van huis en van zijn geliefde eiland onder in Haarlem.
Ook na de oorlog bleef hij nog enige tijd in Haarlem om daar toen al voor een krant
te werken. Het bloed kroop echter ook bij Tinus waar het niet gaan kon, want toen
hem een advertentie van het Militair gezag op Schouwen en Duivelancl onder ogen
kwam, waarin een redacteur gevraagd werd voor het blad cle Vrije Stemmen,
solliciteerde hij daarop. Hij werd onmiddellijk aangenomen. Zo kwam Tinus dus
betrekkelijk vlug weer terug in zijn geboortestreek. In 1945 dus als verslaggever bij
de Vrije Stemmen en 3 jaar later werd hij hoofdredacteur van de Zierikzeese
Nieuwsbode.
Hij ontmoette bij het distributiekantoor in Zierikzee een jonge dame, Jannie Eckhart
genaamd. Zij werd in 1946 zijn echtgenote en levensgezellin voor de rest van zijn
leven. Aanvankelijk woonden ze aan de Nieuwe Haven en later verhuisden ze naai
de ouderlijke woning van mevrouw Bij de Vaate aan de Hoofdpoortstraat.
Onlangs had ik het genoegen mevrouw Bij de Vaate - Eckhart te ontmoeten. Het was
een uitermate plezierig Zierikzees onderonsje. We hebben wat in het fotoalbum van
haar man gebladerd en gesprekjes over haar man gevoerd. In dit artikel zijn ook
enige foto's uit haar privécollectie afgebeeld.
Niet minder dan 35 jaar zou Martinus Jan Bij de Vaate met een tomeloze inzet de
scepter zwaaien over de Zierikzeese Nieuwsbode en dat deed hij met verve.
Persoon en waardering
Uit de vele artikelen, interviews, beschouwingen in de Zierikzeese Nieuwsbode uit
de jaren 1947 - 1994 kun je met niet al teveel moeite een beeld van Tinus creëren.
Helaas ontvangen veel mensen pas bij het definitieve afscheid de waardering die
hen redelijkerwijs toekomt. Voor Bij cle Vaate was dat niet het geval. Zijn zilveren
journalistenjubileum werd op 12 september 1970 uitbundig gevierd. In het bekende
Zierikzeese etablissement Mondragon werd hem bij die gelegenheid een receptie
aangeboden. Vele gemeentelijke bobo's van het eiland gaven bij deze gelegenheid
acte de presence. Vrijwel alle burgemeesters, wethouders, gemeentesecretarissen
en ook raadsleden maakten hun opwachting. Hieruit bleek wel de goede verstand
houding tussen de autoriteiten en de hoofdredacteur.
Voorts waren ook aanwezig: hoofden van allerlei diensten en instanties, verenig
ingsbesturen, vertegenwoordigers van het onderwijs, de landbouworganisaties, het
Waterschap en heel veel andere instellingen.
Kortom, heel Schouwen en Duiveland nam de gelegenheid te baat om de jubilaris
lof toe te zwaaien voor zijn vruchtbare werk bij de Zierikzeese Nieuwsbode. Een en
ander werd onderstreept met lovende toespraken en talrijke cadeaus. Voor Bij De
Vaate was het een bijzondere verrassing toen hij ook nog eens een extra aan hem
gewijde editie van de Zierikzeese Nieuwsbode in ontvangst mocht nemen.
Ontzettend trots was 'Tinus van de krante' (zo werd hij in Zierikzee ook wel ge
noemd!) toen hij op 30 mei 1972 uit handen van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses
105