De Nutsbibliotheek was lange tijd gevestigd in het (Nederlands Hervormd)
Verenigingsgebouw aan het Vrije. Begin jaren zestig van de vorige eeuw ontstond er
behoefte aan een grotere en meer representatieve ruimte, waar bijvoorbeeld ook
studiefaciliteiten konden worden geboden. Daartoe deden zich interessante
mogelijkheden voor toen de Nutsspaarbank aan het Havenpark in 1964/1965 grondig
werd verbouwd en het naastgelegen pand "De Eenhoorn" voor onder meer
exposities en andere culturele zaken beschikbaar kwam. Breetvelt en de zijnen
hadden echter tegelijkertijd het oog laten vallen op het door de Muziekschool
verlaten Notarishuis aan het Havenplein (nu Rabobank). Toen dat tot grote
teleurstelling van Breetvelt en de Nutsbibliotheekcommissie niet lukte, is men
alsnog ingegaan op het aanbod van de Nutsspaarbank en naar 'De Eenhoorn' aan
het Havenpark verhuisd. De toenmalige bankdirecteur, de heer F.K. Vos, heeft daar
een stimulerende en bemiddelende rol in vervuld. Hij bewaart vele waardevolle
herinneringen aan de tijd dat de Nutsbibliotheek de buurman was van zijn
Nutsspaarbank en noemt vooral de vele en goede gesprekken met gedreven mensen
als Breetvelt. Toen er ook in de gemeente Zierikzee een openbare (gesubsidieerde)
bibliotheek moest komen heeft 'het Nut' zich daar fel tegen verzet. Iemand als
Breetvelt had er geen enkel vertrouwen in dat de overheid deze belangrijke taak en
zorg op een goede manier zou kunnen invullen. Het mocht niet baten, de
Nutsbibliotheek ging in 1981 dicht en de 'openbare' was intussen geopend.
Verder waren er dan ook nog de gymnastiekvereniging Olympia en de filmexperi
menten in de Concertzaal, als voorboden van de latere bioscoop. Tel daar bij op de
enorme hoeveelheid tekeningen en schilderijen die Breetvelt geproduceerd heeft
en de verhalen van familieleden die aangeven dat hij ook nog eens een actief
familiemens was.
Bij zijn afscheid als onderwijzer en hoofd van de school in juli 1961, ontving Breetvelt
- vanwege zijn grote betekenis en verdiensten voor de gemeenschap van Zierikzee -
dan ook volkomen terecht de erepenning van de stad Zierikzee en het bijbehorende
ereburgerschap.
Kunstschilder Breetvelt
Naast schoolmeester in hart en nieren, heeft Breetvelt ook een grote passie
ontwikkeld voor het schilderen. Volgens een kleindochter 'zijn lust en zijn leven'. De
basis hiervoor is ongetwijfeld gelegd gedurende zijn Rotterdamse periode, toen hij
een lerarenopleiding tekenen volgde aan de Tekenschool van de Kunstacademie in
Rotterdam. Naast een gedegen tekenopleiding - zijn leermeester Huibert Marie Luns
(1881-1942) was een tekenaar bij uitstek - heeft hij tijdens die opleiding ook kennis
gemaakt met technieken als schilderen, aquarelleren, lithograferen en etsen.
Voor Gerrit Breetvelt werd het daarna voornamelijk schilderen en aquarelleren. Zijn
tekenvaardigheid gebruikte hij vooral om voorstudies te maken en om snel even
bepaalde beelden of situaties vast te leggen. Tekeningen als eindproduct komen in
het werk van Breetvelt nauwelijks voor. Waar hij ook kwam of ging, naar familie in
Drente, naar zijn zoon in Canada of elders: de schildersspullen gingen altijd mee.
Ergens in een jaszak zat ook altijd wel een blocnote of aantekenboekje en een
potlood om even snel - bijvoorbeeld op de achterklep van de auto - een schetsje te
maken van iets wat hem opviel en wat hij later misschien wilde schilderen. Wat
anderen op foto vastlegden, verwerkte Breetvelt bijvoorbeeld in een aquarel of
olieverfschilderij. Volgens een kleindochter was: 'zijn schilderen fotograferen en de
wereld om hem heen vangen in licht en vastleggen op doek, papier of board'. Dat is
111
