Kroniek van het land van de zeemeermin (schouwen-
duiveland): 35 jaar regionale geschiedschrijving
door Frans Beekman
Inleiding
Na 35 jaar uitgave van de Kroniek van het land van de zeemeermin (Schouwen-
Duiveland) door de vereniging Stad en Lande van Schouwen-Duiveland vond de
redactiecommissie het wenselijk met een overzicht te komen. Een dergelijk verzoek
vraagt om enig nadenken over de aanpak, want het is natuurlijk onmogelijk alle
gepubliceerde 275 artikelen in de 35 kronieken (plus de twee bijzondere kronieken
W en N) de revue te laten passeren. Ten slotte ben ik ertoe gekomen de periode
1976-2010 in te delen naar de vijf voorzitters van de redactiecommissie. Zij treden
immers naar buiten tijdens de jaarvergadering. Overigens werkt de redactie als een
team en heeft de voorzitter het relatief gemakkelijk.
De eerste voorzitter tussen 1976 en 1979 tvas mevrouw J.C. Reitsma- d'Ancona, die
leiding gaf aan het vormgeven van het idee van archivaris Huib Uil: de naam, het
soort artikelen, het ontstaan van een bepaalde structuur. De tweede en derde voor
zitter waren Wint de Vrieze en Ton Brandenbarg die tussen 1980 en 1990, plus de jaren
1991 tot 1994, het volwassen worden van de kroniek begeleiden. Met enthousiasme
werd door beide voorzitters de sprong naar een hoger niveau gemaakt. De vierde
voorzitter Frans Greijn was meer een bestuurder, maar wist het hoge niveau van
1995 tot 2002 te handhaven.Daan van der Wekken werd de vijfde voorzitter van 2003
tot heden. Hij combineerde het voorzitterschap met deskundigheid als oud-leraar
geschiedenis. Speciale aandacht zal in het navolgende gegeven worden aan
kronieken met een bepaald thema, waarvan er totaal zes verschenen. Een aantal por
tretten van personen die de kroniek een gezicht gaven, moet de tekst verlevendigen.
De basis voor het verhaal vormen de 35 (+2) kronieken. De notulen van het bestuur
van de vereniging en van de commissie jaarboek zijn vrijwel niet gebruikt. Het wordt
een persoonlijk verslag, mede gevoed door de eigen herinneringen aan de 23 jaar,
toen ikzelf van 1981 tot 2003 deel uitmaakte van de commissie. Daarom ligt het
accent op de activiteiten die betrekking hebben op de samenstelling van de kroniek.
Wat maakt ons jaarboek zo bijzonder en waarom bestaat het nog, terwijl soortgelijke
uitgaven in Midden-Zeeland ter ziele gingen?
Eerste jaren (1976-1979)
Het idee om te komen tot een jaarlijks terugkerende boekuitgave van de Vereniging
Stad en Lande van Schouwen-Duiveland is afkomstig van Huib Uil. Hij werkte in die
jaren op het gemeentearchief in Goes en was daar redactie-secretaris van het
Historisch Jaarboek van Noord- en Zuid-Beveland. Als toenmalig secretaris van de
vereniging Stad en Lande bracht hij het onderwerp 'jaarboek' ter tafel op de
bestuursvergadering van 23 mei 1975. Het doel was populair-wetenschappelijke
studies in een jaarlijkse uitgave te publiceren. Elders in Nederland bestond er in die
jaren ook een verhoogde belangstelling voor 'heemkundige' jaarboeken. Meteen al
werd er gesproken over startsubsidies en de wenselijkheid een redactiecommissie
te vormen. In de bestuursvergadering van 29 augustus 1975 werd de redactie
ingesteld, bestaande uit J.C. Reitsma-d'Ancona, drs. J.L. Braber, WE de Vrieze, H.
Klepper, dr. A. de Vin en H. Uil. Ookdrs.J.RJ. Lokker, zoon van oud-archiefmedewerker
J.M.J. Lokker trad toe. Deze commissie ging in de herfst van 1975 aan de slag. Adriaan
