HONDERD JAAR NUTSTUINEN IN ZIERIKZEE
door Wim Klaassen
Tuinieren is gezond
'Volkstuintje doet ouderen goed', kopte de krant.
Oudere mensen die een volkstuintje hebben, zijn aantoonbaar gezonder en fitter
dan leeftijdgenoten zonder zo'n plekje groen. Gemiddeld brengt een zestigplusser
in de zomer 32 uur per week door 'op de tuin', meldt het rapport 'Gezonder in de
volkstuin'. De in natuurbeleving gespecialiseerde omgevingspsychologe Agnes van
den Berg leert ons:
Stedelingen met een volkstuin bewegen meer dan buurtgenoten zonder
volkstuin.
84% van de mensen met een volkstuin voldoet naar eigen zeggen aan de
Nederlandse Norm voor Gezond Bewegen (minimaal vijf dagen per week
minstens een half uur matig intensief bewegen). In de controlegroep is dit
percentage lager: 62% haalt de beweegnorm.
Een volkstuin heeft een positief effect op de gezondheid van ouderen.
Volkstuinders ouder dan 62 jaar melden significant minder gezondheidsklachten
dan even oude buren zonder volkstuin.
Volkstuinders zijn significant meer tevreden met hun leven en voelen zich ook
nog eens significant minder eenzaam dan even oude buren zonder volkstuin.
Oudere volkstuinders zijn vooral actieve tuiniers. Jongere volkstuinders zoeken
ontspanning en rust.
De overheid krijgt de aanbeveling mee om in het kader van de vergrijzing van de
bevolking de aanleg van volkstuincomplexen te stimuleren. Het onderzoek
bestond uit een schriftelijke enquête onder 121 volkstuinders van 12 complexen in
de stedelijke gebieden én onder 63 buren van die volkstuinders zónder volkstuin.
Oudere tuinders bleken opvallend meer lichaamsbeweging te krijgen dan hun niet
tuinierende buren. Dat verschil werd niet gevonden bij mensen jonger dan 62 jaar.
Als mogelijke verklaring daarvoor wordt gegeven dat jongeren minder actief
zouden zijn in hun volkstuin en die vooral zouden gebruiken om er buiten te
kunnen zitten. Jongeren zónder volkstuin zouden toch al wel bewegen. Wat de
wetenschap ons toch al niet leert: tuinieren is gezond!
Volkstuinen
Op 1 september 2011 bestond de Stichting Nutstuingrondverhuring 100 jaar. Dat gaf
aanleiding tot een feestje met alle huurders en is tevens een goede aanleiding voor een
terugblik. Geen toekomst zonder verleden. Wat geen wortels heeft, krijgt geen kruin.
Het fenomeen volkstuinen dateert uit de 19e eeuw, de tijd van de industrialisatie.
Fabrieksarbeiders kregen buiten de stad een lapje grond om hun eigen groenten te
kunnen verbouwen. De tuinen voorzagen in een levensbehoefte.
In Nederland zijn tegenwoordig nog ongeveer 1000 volkstuincomplexen met in
totaal om en nabij 240.000 tuinen. Het zijn complexen met een overwegend recreatief
karakter. De huurders hebben zich veelal georganiseerd in verenigingen.
Ook Schouwen-Duiveland kent van oudsher in tal van kernen volkstuinen, bijna alle
eigendom van de gemeente(n). Er zijn twee verenigingen van huurders, de Volkstuin
Vereniging Haamstede en de Volkstuinvereniging Kaaskenshof in Zierikzee.
91
