In Zierikzee zijn er twee volkstuincomplexen, waarvan één eigendom is van de
Stichting Nutstuingrondverhuring: 'D'n Achtuurhoek', tussen de Lange Blokweg en
de Oudeweg. Dat complex meet 3.45.00 hectaren, waarvan 2.44.40 hectare is
verkaveld in 71 tuinen, variërend in grootte tussen 260 m2, 390 m2 en 520 m2, met
huurprijzen van ƒ20,00, 25,00 en 30,00. Het gebruik van een schuurtje is in de
huur begrepen. Behalve uit tuinen bestaat het complex uit groenstroken,
wegverharding, parkeerplaatsen en ruimte voor afvalcontainers.
Vóór de laatste verhuizing in 2003 was het complex nog iets groter: 3.73.49 hectare.
Toen waren de tuinen 215 m2, 277 m2, 289 m2, 405 m2, 480 m2, 554 m2, 560 m2,
565 m2, 621 m2, 664 m2, 667 m2 en 813 m2. De huurprijzen liepen van 22,50 tot
37,50. Maar een moestuin is al gauw te groot, zodat er behoefte was aan meer
kleine tuinen.
't Nut
De Stichting Nutstuingrondverhuring komt voort uit de Maatschappij tot Nut van
't Algemeen, een schepping van Jan Nieuwenhuyzen, doopsgezind predikant
in Monnikendam. Ds. Nieuwenhuyzen was diep overtuigd van (ik citeer):
"het oorzakelijk verband tussen onkunde, onzedelijkheid en onwetendheid bij de
lagere klassen." Onwetendheid - zo wist Nieuwenhuyzen - "had de gewone man
vatbaar gemaakt voor bijgeloof en vooroordeel, de vijanden van de ware
beschaving." Maar Nieuwenhuyzen zat bepaald niet bij de pakken neer. Hij bezon
zich "op een middel om deze onwetendheid en zedenloosheid te bestrijden en te
vervangen door kennis en deugdzaamheid." Vanuit die combinatie van echte
sociale bewogenheid en niet minder echt paternalisme richtte hij in 1784 op de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen (in de volksmond genaamd: 't Nut).
't Nut was een landelijke vereniging met regionale afdelingen, Departementen genaamd,
92
Een van de tuinen in het volkstuinencomplex D'n Achtuurhoek, 2011 (foto: Marijke Folkertsma)