moment is Motorenfabriek Smit Bolnes N.V. een zelfstandige onderneming. Het
doel van deze nieuwe N.V. is onder andere het verrichten van handelingen op indus
trieel, commercieel en financieel gebied, meer speciaal: de fabricage, reparatie en
verkoop van scheepsmotoren.
Het maatschappelijk kapitaal van de onderneming bedraagt vijf miljoen gulden. Het
genoemde kapitaal is verdeeld in 60 prioriteitsaandelen en 4940 gewone aandelen
van 1000 gulden per aandeel. De heren Smit Van Cappellen nemen in een ver
houding 2 1 deel met 1500 aandelen. Beide heren zullen ook de directie over het
nieuwe bedrijf gaan voeren.
Begin van de productie
Begin januari 1962 wordt het eerste frame voor een dieselmotor gelast. Het werk wordt
verricht door twee lassers van het eiland, die een jaar eerder nog nooit lasapparatuur
in handen hebben gehad. Inmiddels hebben bij Smit Bolnes zo'n vijftig mensen een
werkkring gevonden. Schouwen- en Duiveland, inclusief de gemeentebesturen zijn
ontzettend blij met de ontwikkelingen: de werkgelegenheid op het eiland zal door de
vestiging van het bedrijf in de komende tijd alleen nog maar toenemen.
Bij zijn jaarrede voor 1962 zegt burgemeester mr. F. Th. Dijckmeester dat de komst
van Smit Bolnes de voornaamste gebeurtenis van het afgelopen jaar is. Voorts
spreekt mr. Dijckmeester de wens uit voor een steeds groeiende samenwerking tus
sen het bedrijf, de samenleving en het gemeentebestuur. Ook komt in de rede te
leurstelling naar voren. Dit betreft de stroeve ontwikkeling van de woningbouw in
Zierikzee. Door de traag werkende ambtelijke molens in Den Haag en Middelburg
kan tot op dat moment ook niet aan de eerder genoemde wensen van de directie van
Smit Bolnes worden tegemoet gekomen.
Met het voltallige personeel wordt in maart '62 al een bescheiden feestje gevierd ter
gelegenheid van het feit dat een jaar geleden de eerste paal in de grond is gegaan.
De werving van personeel houdt in die tijd gelijke tred met de plannen. Wel is het zo
dat veel personeel in feite nog niet aan de kwalitatieve eisen voldoet. In de eerste
fase komt men al snel een twintigtal geschoolde werknemers te kort. Die leemte
tracht men op te lossen door ook buiten het eiland mensen te werven.
In april komt de eerste Zierikzeese motor gereed. Het betreft een zogenaamde
V-motor met veertien cilinders. De directie uit haar tevredenheid over de arbeids
prestatie van de eilandelijke werknemers. Dat is al weer reden voor een feestje na
tuurlijk. Allereerst komt op dinsdag 10 april Z.K.H. Prins Bernhard hoogst persoon
lijk naar Zierikzee om de eerste motor op de proefstelling te laten proefdraaien. Het
wordt een hele happening in Zierikzee: veel provinciale en lokale hoogwaardigheids
bekleders en de Koninklijke harmonie "Kunst en Eer" zijn hierbij aanwezig.
Op 13 april wordt een personeelsdag gehouden. Op deze dag mogen de partners en
kinderen van het inmiddels tot 85 mensen uitgegroeide personeel komen kijken wat
manlief, pappa of zoon allemaal gedaan heeft in de fabriek om tot het mooie eind
product te komen.
De daarop volgende zaterdag wordt de hele bevolking van Schouwen-Duiveland
door middel van een grote advertentie in de lokale krant uitgenodigd voor een be-
drijfsbezichtiging tussen 14.00 - 16.00 uur.
De afkorting PR (public relations) was in die tijd wellicht niet tot ons idioom doorge
drongen, toch had de directie van Smit Bolnes er, als door een "invisible hand"-
theorie, wel kaas van gegeten. (Deze taalkundige theorie van Rudi Keiler in 1990
onderscheidt onder andere fenomenen van de derde soort, dat zijn objecten die het
101
