waren vastgelegd.12 Behalve de vlaggen werden ook de vaartuigen zelf en hun grote
zeilen beschilderd met felle kleuren en emblemen. Langs de reling (verschansingen
van de dekken) bracht men rijen wapenschilden aan die de scheepssier als geheel
nog een tamelijk 'middeleeuws' uiterlijk gaven.13
Een familieband tussen de Bourgondiërs en het Oostenrijkse huis van Habsburg
ontstond nadat de laatste hertog Karei de Stoute in de slag bij Nancy (1477) het leven
had gelaten. Zijn dochter en erfgename Maria de Rijke van Bourgondië trouwde dat
jaar nog met Maximiliaan van Oostenrijk, zoon van de toenmalige keizer Frederik III.
De dynastie van Habsburg had toen al aan invloed en prestige gewonnen doordat
verschillende leden erin geslaagd waren de kroon van het Heilige Roomse rijk te
verwerven. Vanaf genoemde Frederik die in 1452 gekroond was, bezetten zijn
afstammelingen in een (bijna) onafgebroken rij de keizerstroon. Door het huwelijk
van zijn kleinzoon Filips de Schone van Oostenrijk met Johanna van Castilië inl496
kon Spanje binnen de invloedssfeer van de dynastie worden gebracht. Dat land was
een wereldrijk geworden door de verovering en kolonisatie van Amerika. De
Habsburgers vermengden de wapens en emblemen die de Bourgondiërs hadden
ingevoerd, met de herkenningstekens uit hun Oostenrijke erflanden. Een hoogtepunt
in de Habsburgse expansie was de keuze tot Rooms keizer van Karei V van Oostenrijk
in 1520. Naast de banier met de Spaanse kwartieren kon de adelaarsvlag over de
Nederlanden gaan wapperen.
9
afb. 4 Zeegevecht bij Sluis in 1340, gevechten op de dekken en vanuit de marskorven.