VANILLE IJS
Gedurende de Kermis.
Een banketbakker heet meneer
Twee generaties schürmann in zierikzee
door Betty Blikman-Ruiterkamp
Inleiding
Wie wil er tegenwoordig nog bakker worden? Er is weinig animo voor dit vak. Het
heeft een slechte naam, vooral wat betreft het aantal arbeidsuren. Ook ligt de
winstmarge niet hoog. Vroeger was dit zeker waar. Bakker zijn was sappelen voor je
geld. Maar toch waren er in de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw
veel bakkers werkzaam in Zierikzee. De meesten bakten alleen brood. Een enkele
onderscheidde zich als brood- koek- en banketbakker. Een nog kleiner aantal
specialiseerde zich als banketbakker. Er was beslist standsverschil binnen de
bakkerswereld. Een kenmerk hiervan was de gewoonte om een broodbakker aan te
spreken met bakker, en een banketbakker met meneer.
In het jaar 1885 vestigde J. Kok zich aan de Mol op het huisnummer A 311, nu 19.
Aanvankelijk noemde hij zich banketbakker, maar later 'confiseur, cuisinier', dus
suiker- en banketbakker en kok. In mei 1904 verkocht hij zijn bedrijf aan J.C.
Schürmann en verhuisde zelf naar Havenpark 41.
verkrijgbaar bjj J. KOKConfiseur.
Van Middelburg naar Zierikzee
In Middelburg werkte vanaf 1874 een luxe banketbakker, Reinier Abraham Papegaaij.
Zijn jong overleden vader was ook banketbakker geweest. De weduwe zette het
bedrijf door, met hulp van kinderen en personeel. Negentien jaar oud ging Reinier
het huis uit om ervaring op te doen bij een banketbakker in Utrecht. Op zijn 21e
kwam hij terug en vestigde zich in het pand Lange Burg 22. Hij trouwde met Maria
van Heuven en bracht zijn bedrijf tot bloei. Hij noemde zich 'confiseur-glacier',
waaruit blijkt dat hij ook ijs verkocht. Toen de zaak 25 jaar bestond verwierf hij het
predikaat Hofleverancier. De specialiteiten van deze bakker waren Profetenbrood en
Zeeuwsche Letterkoek. Beiden werden gebakken volgens "geheim recept". Het
echtpaar Papegaaij kreeg zes kinderen, vier jongens en twee meisjes. Twee zoons
kozen voor het bankerbakkersvak, maar gingen eerst buiten Zeeland kennis en
ervaring opdoen. Zoon Adriaan kwam in 1906 terug om in de zaak van zijn vader te
werken en werd diens compagnon. Het was een druk beklante zaak, waar altijd
personeel aanwezig was. Naast de uitwonende werknemers, waren er ook regelmatig
inwonende banketbakkers. Een van hen was Jan Christiaan Schürmann, zoon van
Hendrik Schürmann, korenmolenaar te Kloosterveen, gemeente Assen. Jan vond
een van de dochters van zijn werkgever erg aantrekkelijk. Op 27 april 1904 trouwde
hij te Middelburg met Francina Arnoldina Papegaaij.
119
Advertentie. (Zierikzeesche Nieuwsbode 10-09-1885, pag.2)