De Commissie onder voorzitterschap van A. van der Weijde, burgemeester van
Eikerzee van 1894-1898, komt met een voorstel om het aantal gemeenten terug
te brengen van achttien naar negen. Er volgt een flinke discussie over de voor
gestelde grenswijzigingen, waarbij verschillende bestuurders over hun eigen scha
duw willen springen ofwel over hun gemeentegrens willen kijken. 'De heer Bouman
(burgemeester van Nieuwerkerk) acht persoonlijk het denkbeeld combinatie van
Ouwerkerk en Nieuwerkerk uitstekend, doch is overtuigd, dat zijne gemeentenaren
er niet van zullen weten, hetgeen de heer Visser (burgemeester van Ouwerkerk) wat
zijne gemeente betreft onderschrijft.' Dit ontlokt burgemeester N.A. Berkhout van
Brouwershaven de opmerking dat 'de gemeentenaren als regel tegen elke wijziging
zijn, indien daarvan opheffing der zelfstandigheid der gemeente het gevolg moet
zijn, doch de ervaring heeft reeds elders geleerd, dat deze animositeit vrij spoedig
slijt.' G. Bonder (secretaris van Renesse) is zijn tijd iets te ver vooruit. Hij stelt voor
om van Burgh, Haamstede, Renesse, Noordwelle en Serooskerke één gemeente te
maken en geen twee, zoals het voorstel van de commissie is, namelijk Burgh en
Haamstede samen en Renesse, Noordwelle en Serooskerke samen. De voorzitter van
de commissie weerlegt de bezwaren van Bonder: 'Tegen de combinatie der vijf
gemeenten bestaan verschillende bezwaren, onder andere wegens den te grooten
afstand; bovendien is de bevolking der verschillende deelen te veel heterogeen, het
geen in den loop der tijden vaak tot uiting is gekomen door vechtpartijen enz.'
Het zal nog tot 1961 duren voordat de achttien gemeenten worden samengevoegd
tot zes.
Oorlog
In 1939 werpt de oorlogsschaduw zich vooruit. In juni wordt de werklozenzorg be
sproken, in het bijzonder de uitzending van arbeiders naar Duitsland. Burgemeester
H.P. Kleppe van Sint Philipsland zegt daar gunstige berichten over te hebben ontvan
gen, terwijl burgemeester J. Padmos van Duivendijke klachten heeft vernomen over
de lange arbeidsduur. In oktober 1939 komt de eventuele evacuatie aan de orde. Het
zou in de bedoeling liggen, dat geëvacueerden in groepen van 1000 naar Schouwen-
Duiveland komen en dan worden doorgezonden. Verder zou men nog gewonde
militairen kunnen verwachten, terwijl men niet op oorlogsvluchtelingen dient te re
kenen. Op een vraag van burgemeester H.J. Roelvink van Zonnemaire of het breien
van handschoenen voor de militairen centraal geregeld is antwoordt de voorzitter
ontkennend, maar deelt mee dat de aankoop van wol wel centraal is geregeld. De
rekening 1939 sluit met een batig saldo van f 102,83. De penningmeester stelt voor
om voor 1940 geen contributie te heffen, waartoe zonder hoofdelijk stemming wordt
besloten. Dit zit burgemeester L.J. Mol van Dreischor toch niet lekker. Het kan hem
niet bevredigen, dat hij,.nieuw lid zijnde, nog geen contributie heeft betaald, wes
halve hij aanbiedt de contributie over het loopende jaar wel te willen betalen, welk
voorbeeld door de overige nieuwe leden wordt opgevolgd.'
In de oorlogsjaren wordt viermaal vergaderd. Er mogen geen politieke onderwerpen
behandeld worden en de procureur-generaal, directeur van politie, moet toestem
ming geven voor de vergadering. De agenda moet worden overlegd aan de Commis
saris in de provincie. De toevoeging 'van de koningin' is verdwenen. Onderwerpen
die onder andere ter sprake komen zijn: onontplofte projectielen, afstammings-
verklaringen voor personeel van gesubsidieerde instellingen en afgifte van persoons
bewijzen. Maar ook wordt besproken de afgifte van muziekvergunningen en of de
kermis wel door kan gaan.
39
