100 jaar B., W. en S.
In 1989 wordt het 100-jarig bestaan van de vereniging gevierd. Al op 10 november
1983 stuurt adjunct-archivaris Huib Uil en brief naar het bestuur van B., W. en S.
waarin hij op de naderende datum wijst en voorstelt een boekje uit te geven waarin
de geschiedenis van cle gemeentehuizen van Schouwen-Duiveland en Sint Philips-
land wordt beschreven. Hij denkt dat de kosten voor dit boekwerkje de f 10.000,00
niet zullen overschrijden. Het geld wordt beschikbaar gesteld en Huib Uil en Gert
Groenleer zijn de auteurs van De gemeente van huis uit: een historische tocht langs
de gemeentehuizen van Schouwen-Duiveland en Sint Philipsland. De uitgave wordt
begeleid door een commissie, ingesteld door B,. W. en S. waar, vanwege hun grote
kennis van het eiland, zitting in hebben de herenJ.W. de Jonge, oud-gemeentesecre
taris van Westerschouwen en J. van der Maas, oud-gemeentesecretaris van Duiveland
en de auteur van dit artikel. Op 27 juni wordt het feest in de Concertzaal gevierd.
De hoofddirecteur van de (dan nog slechts 75 jaar oude) Vereniging Nederlandse
Gemeenten, mr. Klaas de Vries, houdt een inleiding over intergemeentelijke samen
werking. Andere sprekers zijn de Commissaris van de Koningin, dr. C. Boertien, de
voorzitter van de (dan nog slechts 60 jaar oude) Vereniging van Zeeuwse gemeenten,
mr. C.G.J. Rutten, burgemeester van Middelburg en de oud-burgemeester van Zierik-
zee, mr. F. Th. Dijckmeester. Het muzikale duo Xin Xin Li piano en Karin Haak viool
zorgen voor de muzikale omlijsting. Daarna wordt in Mondragon gegeten door de
leden en een bescheiden aantal genodigden.
Omdat het boekje ongeveer tweemaal zo duur uitvalt als begroot, worden de diner-
kosten, gemiddeld f700,00 per gemeente, in rekening gebracht bij de deelnemende
gemeenten.
Gemeentelijke herindeling van 1997
In 1992 bepreken de Provinciale Staten de 'Startnotitie discussie gemeentelijke her
indeling'. Het Rijksbeleid inzake gemeentelijke indeling gaat op dat moment uit van
de kwetsbaarheidsgrens bij gemeenten van 6 a 7000 inwoners. Bij de vorming van
nieuwe gemeenten gaat de provincie uit van een inwonertal van 8000. Op dat mo
ment hebben 17 van de 30 Zeeuwse gemeenten minder dan 8000 inwoners. In febru
ari 1992 krijgen de secretarissen van de zes gemeenten op Schouwen-Duiveland op
dracht een discussiestuk over dit onderwerp te schrijven. Zij gaan voortvarend te
werk en in de mei vergadering van B., W. en S. kan de 'Nota ten behoeve van discus
sie en besluitvorming over gemeentelijke samenwerking en indeling Schouwen-
Duiveland en Sint Philipsland' besproken worden. In de discussie hierover opteert
burgemeester Tees van Westerschouwen voor nauwere samenwerking met beslis
singsbevoegdheid, in welke vorm dan ook, niet vrijblijvend en het inschakelen van
een extern bureau. Wethouder Van der Salm van dezelfde gemeente krijgt van ex
terne bureaus spontane uitslag en vindt 'het nog te vrijblijvend als aan B., W. en S. de
vrijblijvendheid wordt ontnomen'. Hij kiest voor 'delegatie van beslissingsbevoegd
heid ofwel een stuk autonomie inleveren om de autonomie te bewaren'. Naar aanlei
ding van dit discussiestuk wordt door de raden een voorlopige standpunt ingeno
men: drie gemeenten, Brouwershaven, Middenschouwen en Zierikzee, opteren voor
een nader onderzoek naar herindeling tot één gemeente. Bruinisse, Duiveland en
Westerschouwen en Sint Philipsland willen zelfstandig verder, waarbij men wel in
tensiever wil samenwerken. Nog even komt een 'driedeling' van het eiland ter sprake
als Bruinisse en Duiveland een onderzoek willen naar het samengaan van die twee
gemeenten. Het komt er niet van. Sint Philipsland neemt op 1 januari 1994 afscheid
48